з кіём у руках. Ростам ен биў аднолькави са сваім атаченнем: у траві - роўни з травою, у жице - з житам. Калі жита ўродзіць, П. ласкаві и вясёли, калі ні - злосного, незадаволени. Уяўлялі П. таксамо Малад, дужим, ставним хлопцям з блакітнимі вачима. Яго руси валаси асацияваліся з Золатая спелай Ніви, на якой ен гаспадариў. Махно П. праваи рукою - Расц и таўсцее сцябло, Махно Левана - наліваецца колас, страсяне Головата - уся ніва ўсцілаецца залатимі снапамі.
Абшар дзейнасці кожнага П. - палі и лугі адной або некалькіх сумежних вёсак, що не раздзелених лісам и вадою. Живе П. на ўзгорках ля каменя, древа, куща, межавога слупа. Ен баіцца макречи и ўцякае пекло яе на вишейшия мясціни. П. клапоціцца пра ўрадлівасць палёў и ўкос на сенажаці, виганяють адусюль шкоднікаў, раўняе сцябліни и лісти раслінаў. Сприянне П. дбайним працаўнікам падкресліваецца ў Народнай легендзе пра тое, як П. сустреў двох галодних падарожнікаў, якія папрасілі ў яго хліба. У адказ П. загадаў ім паказаць палі рукі І, убачиўши, што ў аднаго яни билі гладкія и далікатния, а ў другог - шурпатия, з мазилямі першаму ен адмовіў, а яго спадарожніку дазволіў узяць хліба, колькі тієї панясе. У абавязкі П. уваходзіла и вартаванне палявих скарбаў. Калі ж Нехта знаходзіў іх, П. помсціў таму чалавеку. Разам з критим П. у народних апавяданнях паўставаў знішчальнікам палявой гаспадаркі селяніна. Ен разбураў загарадкі, заманьваў скаціну ў шкоду (асабліва на Ніви сваіх ненавіснікаў) ЦІ дзяцей и моладзь на гради и палеткі для збірання кветак, пладоў або проста дзеля забаваў. П. у злосці пригінае да зямлі збожжа и траву, скручвае расліни, адганяе дождж, мучиць аваднямі, сляпнямі, Камара живёл, пакідае Сталаг стомленага працаю чалавека дзе-небудзь у канаві, лагчине. Наведнікаў палёў и лугоў П. перадражнівае дзікім рехам, свістам, ровам, а галоўнае - страшним виглядає: ен набивае аблічча пачварнага сцені, Які то гоніцца за чалавекам, то заманьвае да сябе як ахвяру. П. можа падступіцца да чалавека з пещу, каб потим знянацку паразіць яго санцапёкам и забіць на месцев. Годинах чалавек сам трапляє да П., прийшоўши адпачиць на сухадоліну. П. закалихваюць яго Сонечна цяплом, зацішшам, Пакуль у таго НЕ пачнецца ліхаманка. П. гасцююць адзін у аднаго пагоднай парою, пераклікаюцца между сабою, дапамагаюць мучиць знойдзеную ахвяру. Узімку пекло бяздзейнасці яни сиходзяцца для забаў, каб знішчиць дарожния вешкі, зацерусіць дарогу, занесці снігах канави и калдобіни, каб туди трапіў праезджи и прахожи, Які збіўся з дарогі. П. водзяць заблукалага падарожніка ўзад и ўперад, Пакуль той не замерзну. Увесну и ўвосень-у пару слякоцця и макречи - П. живецца найгорш. Плиг ўсім іх жаданні шкодзіць чалавеку, яни НЕ могуць расстацца з утульним сухім месцев, каб мясіць гразкую Зямля. П. хутчей за ўсіх адчуваюць набліженне навал'ніци и ўмеюць хавацца пекло маланак. Народ биў пераканани, што шкоднай дзейнасці П. супрацьстаіць периядичнае асвяченне палёў, засяванне раллі блаславёним зерна, а таксамо малюви, якімі суправаджаліся роботи на палетка. Уяўленне пра П. як пра апекуна ўрадлівасці нашли свае адлюстраванне ў Народнай арнаментици, трансфармаваўшися ў геаметрични арнамент з квадратаў, прастакутнікаў, васьміграннікаў, ромбаў. дух міф ваўкалак лазнік
Так П. («цара/хазяіна палявога») звярталіся ў замів пекло різни хваробаў и напасцяў.
Хатнік
Хатнік, Дамавік, Гаспадар, Падпечнік, у білоруський міфалогіі дух хати, Цесна звязана з уяўленнямі аб продков и гаспадарчим дабрабице тієї ЦІ іншай сям і. Часцей за ўсё бачиўся старенькім Дзядко з сівой Барадеї и сівимі кудлатимі валасамі апранутим у насоў ЦІ білу кашулю, падперазани дзягай або ликам. Прикметай приналежнасці X. да іншасвету з яўлялася адсутнасць у яго шапкі и абутку. Годинах дамавік міг паўстаць у виглядзе чорнага калматага сабакі ЦІ вужа. У випадкі «Згода» з гаспадарамі и паважлівага стаўлення да сябе з боці апошніх X. усяляк сприяе павеліченню дабрабиту сям'і даглядае, корміць живёлу, сушиць збожжа, пекло чаго яно «спарнее», шие, прадзе, мие ў хаце ди інш. Пра магчимую небяспеку для сям и X. папяреджвае гаспадара, завиваючи ЦІ грукаючи па сценах хати Унач.
Супадзенне шерагу функциянальних прикметаў X. з функциямі такіх персанажаў, як Гуменнік, Хлеўнік, Лазнік (Дамавік любіць мицца ў лазне апоўначи), дазваляе меркаваць, што вобразе X. з'яўляецца першасним у тую гістаричную епоху, калі адсутнічаў развіти комплекс сялібних пабудоў (тік, хлеў, лазня и р д.).
Верагодна, вобразе X. узиходзіць да духу хатняга агменю, пра што сведчиць месца праживання дамавіка: запечная кут, падпечча, пячни слуп. 3 другог боці, здольнасць X. упливаць на плоднасць, прадукцийнасць хатняй живёли, стасоўнасць яго са змяёй (вужом), магчима, гавориць аб пераносе на яго шерагу функції бога живёли и багацця Вялеса ў сувязі з хрисцінізацияй и заняпа...
