пачалі називаць епохай Асветніцтва, а прагресіСћних дзеячаСћ навукі и культури - асветнікамі. РаспаСћсюджанне асветніцкіх ідей на Беларусі нашли Сћвасабленне найперш у сістеме адукациі. Так, у 1740-х рр.. калегіуми каталіцкага ордена піяраСћ у Віцебску, ДуброСћне, Лідзе, Шчучине и інш. уключилі Сћ палі вучебния праграма математику, фізіку, усеагульную и польську гісторию и тою наблізіліся да свецкай адукациі. У гети годину МОВА навучання з'яСћлялася польська. Базильяне, якім належалі школи Сћ Віцебску, Жировічах, Менський, Навагрудку, Пінску, викаристоСћвалі білоруську мову.
За правядзенне Сћ РП адукацийнай реформи на дзяржаСћним узроСћні Сћзялася створаная Сћ 1773 Годзе Адукацийная камісія. У лік абавязкових прадметаСћ билі Сћключани геаграфія, права, логіка, риторика, еканоміка. Пасли забарони (1773) дзейнасці Сћ РП Ордена езуітаСћ Віленская академія Сћ 1780 була ператворана Сћ ГалоСћную школу ВКЛ и пад яе пачатак перадаваліся Сћсе навучальния Сћстанови.
У гети ж годину узнікае и пашираецца прафесійная школа. Так, у Гародні, дзякуючи намаганням магната А. Тизенгауза (1738-1785), рихтаваліся медикі, ветеринари, аСћдитари, мастакі, чарцежнікі. Запрошани Караль РП французскі прафесар Ж. Жилібер заснаваСћ у Гародні Вишейш медицинскую школу (1775-1781), а плиг їй - аптеку, природазнаСћчи кабінет, анатамічни театр и батанічни сад. p> Випускнік Віленскай Академіі К. Семяновіч (1600-пасли 1651), генерал військ РП у ПРАЦІ "Вялікае Мастацтва артилериі", видадзенай у Галандиі, распрацаваСћ праект шматступенчатай ракети.
Нягледзячи на адносную релігійную талерантнасць, ідея бога з'яСћлялася непахіснай, а праяви вальнадумства бязлітасна караліся. Так, 30 сакавіка 1689 у Варшаві биСћ пакаран смерцю бресцкі падсудак К. Лишчинскі за напісаную ім працю взяти В«Аб неіснаванні бога В».
I. Капіевіч (1651-1714) - випускнік Слуцкай кальвінісцкай гімназіі, а пасли - яе викладчик, з-за пераследу езуітаСћ биСћ вимушани з'ехаць у Галандию. У Амстердаме ен ствариСћ Сучасний вариянт кірилічнага шрифту. За 1699-1706 рр.. видаСћ больш за 20 кніг па арифметици, гісториі, граматици, марской справе, а затим виехаСћ у Расію.
ВКЛ НЕ толькі Сћзбагачала навука и культуру суседніх дзяржаСћ, альо и саме каристалася іх дасягненнямі Сћ гетих галінах. Працюю філасофаСћ Ф. Бека, Т. Гобса, Д. Лока, Р. Декарта, Ш. Мантеск'е и інш. актиСћна Сћключаліся Сћ курси лекцій прафесараСћ Віленскага Сћніверсітета А. Скарульскага, Б. Дабшевіча, К. Нарбута). Фізік Ю. Міцкевіч устаСћ на платформу ньютанаСћскай механікі. М. Пачобут-Адляніцкі заснаваСћ айчинную астраномію. p> Такім чинам, за працягли годину свойого існавання - з ХVІ па ХVІІІ стст. беларуская Адукация и навука прайшлі доСћгі шлях пекло царкоСћнай падпарадкаванасці и релігійнага зместу да рознаСћзроСћневай сістеми свецкіх навучальних устаноСћ. У вучебних праграма павялічилася частка природазнаСћчих дисциплін, а філасофія перастала Биць В«Служанкай багаслоСћяВ» и ператварилася Сћ самастойную навука. Ренесансния традициі білоруського кнігадрукавання, заснаванага Скаринам, пераняла и прадоСћжила плеяда дзеячаСћ Рефармациі и Асветніцтва. За редкім виключеннем (С. Будного, В. Цяпінскі и інш.) - Урадженци Беларусі Сћ палею творчай дзейнасці НЕ звярталіся да роднаВ мови. Нізкі Сћзровень нациянальнай самасвядомасці ці ідентифікация сябе з іншимі етнасамі рабілі асобних урадженцаСћ ВКЛ донарамі інших культур. У іх ліку - кнігадрукари П. Мсціславец І і. ФедараСћ. p> Мастацкай слова, філасофская думка и гістаричная падзея адбілася Сћ асабістих запісах жихароСћ ВКЛ - Лістах аршанскага старасти Ф. Кміти-Чарнабильскага (1530-1587) на адрас пани-раді, В«ДзеннікаВ» навагародскага падсудка Ф. ЕСћлашоСћскага (1546-1616), В«ДияриушВ» ігумена А. Філіповіча (1597-1648), дзеннік В«Авантури Майга жиццяВ» наваградскай лекаркі С. Русецкай (1718-1760). p> Акрам релігійна-палемічнай літаратури, у ВКЛ у речишчи барочнага Мастацтва ніжейшага СћзроСћню развіваліся и іншия яе жанри - лірика, п'єси для батлейкі, а таксамо сатира. Апошняя найлепш прадстаСћлена Сћ ананімним творить В«Ліст да АбуховічаВ» (1655), дзе Сћ асобі ваяводи висмейваецца амаральнасць шляхти. Тая ж праблєми есць и Сћ другім ананімним творить В«прамова МялешкіВ». p> Сімяон Полацкі (С. Г. ПятроСћскі-Сітніяновіч) (1629-1680 рр..) НапісаСћ мноства вершаСћ и паем льно-дидактичнага характар, дзве театральния камедиі, видаСћ зборнік В«РифмалогііВ». За нядоСћгі годину свойого жицця С. Полацкі виявіСћ багатая Талент святара и багаслова, педагога, Паета, перакладчика. Як прихільнік ідеі кансалідациі слов'ян распрацаваСћ праект (В«ПривілейВ») заснавання Сћ Расіі Слов'яно-грека-лацінскай академіі. У асобних яго творах сустракаюцца Риси Барока.
Гети мастацкі Стила узнік у Заходняй и Центральнай ЕСћропе Сћ виніку Сћзаемадзяння многіх Сацияльна-еканамічних, палітичних, релігійних и інших працесаСћ, якія мелі месца Сћ ХVІ ст. Найперш ен увасобіСћся Сћ архітект...
