ород свій, лежачі в Замку Ніжнем вітебском В». p> У савецкай гістаричнай літаратури паширана меркаваньне, што галоСћнай причинай масавага приняцця Рефармациі беларускімі магнатамі и шляхтай було Прагнення захапіць маемасць каталіцкай ці праваслаСћнай царкви и Жаданом мець танную, невимагаючую царкву Сћ сваіх уладаннях. Аднако Надав павярхоСћнага позірку на ситуацию Сћ Вялікім Княстве ЛітоСћскім у сяредзіне XVI стагодзьдзя дастаткова, каб абвергнуць таке цверджанне. Зямельния Сћладанні далека ня самих заможних білоруських магнатаСћ, такіх як Гарнастаі ці Тальваши, нашмат перавишалі Сћладанні каталіцкіх біскупстваСћ. ПраваслаСћная царква жила пераважна за кошт дапамогі заможних апекуноСћ и практична ня крейди больш Менш сур'езнай уласнасці. У тієї пані годину будаСћніцтва нових збораСћ, распаСћсюджванне ідеяСћ Рефармациі, увогуле стваренне новаго вобразе царкви патрабавала чималих фінансавих видаткаСћ. У дадатак рефармавания церкви пекло сваіх вернікаСћ патрабавалі без параСћнання большай пасвячонасці, а сама галоСћнае - сапраСћднай, живой віри. Калі ж звярнуцца да дакумантаСћ таго годині, то асабістая перапіска білоруський шляхти сведчиць аб критим, што асноСћнимі причинамі іх падтримкі Рефармациі билі асабістая віра, народжаная слухать Слова Божага, и Жаданом бачиць царкву, адпаведную вобразе царкви, апісанай у Бібліі. p> У 1556 Годзе Сћся ЕСћропа читала адказ Мікалая Радзівіла Чорнага на адкрити ліст папскага нунция (пасла) у Польшчи Алеіза Ліпамана. У студзені гетага році нунцій Сћ сваім лісьце абвінаваціСћ віленскага ваяводу Сћ сприянні вераадступніцтву и скритикаваСћ ягония Подивившись, заклікаючи вярнуцца да каталіцкай царкви. Адказ Мікалая Чорнага, напісани на лаціне и видані Сћ КараляСћци Сћ кастричніку таго самаго році, стаСћ сваеасаблівай деклярацияй білоруський Рефармациі. Віленскі ваявода фактична дерло сярод рефармацийних дзеячоСћ Вялікага Княства сфармуляваСћ дактрину евангельскіх церкваСћ у краіне. p> Перш за Сћсе Мікалай Чорней абверг канцепцию паСћсюднасці Сћлади папи римскага: В«Ми Цалко згодния з критим, што каралеСћства Христова мусіць Биць, адпаведна са Сьвятим Пісьмом, паширана па Сћсей зямлі, пекло мору и да мору, пекло усіх рек и аж так Сћскраю сьвету. Альо гета каралеСћства зусім не така, як імперия Кіра ці Аляксандра, ці Цезара АСћгуста, якія славіліся сваімі незлічонимі багаццямі. КаралеСћства Христова - гета духоСћная еднасць людзей, дзе няма багаццяСћ. Сам Христос гавариСћ: В«КаралеСћства Мае ня есць падобним да гетага світлуВ» В». Далею віленскі ваявода виказаСћ праграма сваіх дзеянняСћ дзеля реформи царкви: В«Закладаючи Сћ сваіх уладаннях и там, куди сяга травня Сћлада, Зборів и вівтар Нова віри, Рабле тое дзеля вяртання сапраСћднай віри Христовай, вольнай пекло папскіх придумак и ідалапаклонства. Я скінуСћ з алтароСћ багоСћ, апраСћлених у золата и сребра, и замкненому у скринках, придатних найвялікшай пагарди, якіх ви, як Пагані, ушаноСћвалі ... Плиг шкірним, у духу праСћдзівай віри арганізаваним Збора есць прапаведніцкая катедра, з якой вернікам абвяшчаюцца НЕ придумкі Скота, Ена, Пігіуса, Віцеліуса и да іх падобних, альо сапраСћднае Слова Божан ... Наші прапаведнікі добра ведаюць праСћдзівую навука Христовую и прапаведуюць НЕ канони и декрети, а слова вічна живога госпаді Бога ... Кнігі, якія сам читаю и іншим читаць раю, що не геретичния хаця б таму, што іх папскі пасол зганіСћ. Яни адкриваюць людзям праСћдзівае Евангельле. Некатория з тих кнігаСћ я сваім Кошта друкаваСћ и друкаваць буду ... Ми, притримліваючися старих канонаСћ, апостальскіх приказанняСћ и навукі інших святих мужоСћ, хочам, каб духоСћния асобі НЕ билі разлучания з жанчинамі, што и Святе Пісьмо раіць ... Найсвяцейшая и найдастойнейшая святасць ціла и криві госпаді Майга Ісуса Христя, якаючи СћстаноСћленая Ім Самім и праз збаСћлених людзей нам перададзеная, шанавалася Сћ царкве Христовай з даСћнейших часоСћ. Яна и для нас свяцейшая за Сћсе іншия речи и няма ніякага ідалапаклонніцтва, калі спаСћняецца праСћдзіва и сваім парадці. Госпадзе Божа, зрабі так, каб ми, адкінуСћши Сћсе недаречния придумкі, звярнуліся Сћрешце да служення, што було принята апосталамі и існавала Сћ грецкай царкве Сћ годинник Залатавуснага и Васіля, а Сћ лацінскай - у годинники Амброзія, Гераніма и АСћгустина В». Асобна князь-рефарматар спиніСћся на питанні мови Сћ царкве: В«Я так лічу, што Сћсе людзі, узносячи хвалу, малітви и падзякі госпаді Богу за Яго дабрадзействи, павінни рабіць тое з чистимі думкамі и шчирим серцам. Таму неабходна, каб тієї, хто гета чиніць, абавязкова ведаСћ мову и спасцігаСћ Сенсит сказанага. Калі ж набаженства адбиваецца на лаціне, ці на грецкай, ці на якой іншай, незразумелай простаму Чалавек мове, то ен и раді биСћ б шчира маліцца Госпаді Богу и хваліць Яго, прикладаючи да гетага палі серца и розум, альо, на шкода, ня можа зразумець Сенсит сваіх словаСћ и сутнасці СћчинкаСћ. Менавіта з гета причини я так лічу: на якой мове шкірно народ здольни спасцігаць таямніци Слова Божага, н...
