зицию як евангельскага хрисціяніна. ВярнуСћшися Сћ Вільню, канцлер Вялікага Княства ЛітоСћскага, віленскі ваявода князь Мікалай Радзівіл Чорней ПУБЛІЧНА абвесціСћ, што ен дізнався евангельскую віру, вільну пекло усялякага ідалапаклонства, и што закладае кальвінскую царкву Сћ сваім Палац на Лукішках, запрашаючи туди Сћсіх, хто Жадан визнаваць сапраСћдную віру Христовую. Віленскага ваяводу Глибока Сћзрушилі розчини Жана Кальвіна, яго Бачані хрисціянскага жицця як служення Сћсемагутнаму Богу, розумінню, што шкірно Чалавек прийшоСћ на гети сьвет НЕ випадкова, а каб споСћніць палі призначенне. Князь Мікалай знайшоСћ у женеСћскага рефарматара адкази на шматлікія питанні, як асабістия, так и тия, што хвалявалі яго як аднаго з кіраСћнікоСћ дзяржави. p> У критим жа Годзе Мікалай Чорней видаСћ сваім Кошта у Берасьці катехізм хрисціянскай віри для простагландинів народові. Адначасова ва Сћсіх сваіх вялізарних уладаннях ен адкривае Нови церкви, ці, як іх тади називалі, Зборів, дзе збіраліся месцічи и шляхта слухаць пропаведзь Слова Божага. Віленскі ваявода НЕ шкадаваСћ ні сілаСћ, ні сродкаСћ, каб распаСћсюдзіць віру Сћ живога Бога па Сћсім Вялікім Княстве. Яго Маран було зрабіць кальвінізм пануючим веравизнаннем у Наша краіне. Праз некалькі гадоСћ у прадмове да кнігі В«Навучанне аб сапраСћдним и фальшивим пакаянніВ», звернутай да Мікалая Чорнага, ЛаСћрин Дискордия пісаСћ: В«Бо гета яСћна кожнаму, и ня толькі Сћ Княстве ЛітоСћскім, што як толькі госпаді Бог у палею міласернасці палі слова и праСћдзівую навука Перад вачима гетага світлу виявіСћ и аб'явіСћ, адразу Вашая княская міласць ранєй за інших Слова Божан и сапраСћдную хвалу Ягоную за справай Духа Святога СћзлюбіСћ и Моцний СћхапіСћся, и ня толькі сам, альо як сапраСћдни Апостал або другі Карнель, привеСћ да гетага многіх. Спачатку наймілейшую Жонка, якаючи на пачатку НЕ згаджалася и доСћга працівілася з причини некатора сваіх прияцеляСћ, Вашая княская міласць чистай палею пропаведзьдзю и праз напаміни інших хрисціянскіх людзей привеСћ да приняцця Слова Божага разам з дзецьмі, слугамі и служанкамі, и падуладнимі сваімі. І цяпер шкірно яСћна бачиць и чує, што практична Сћсе знакамітия дами Сћ Княстве ЛітоСћскім, и Сћ Жамойці, и на Русі, гледзячи на приклад и напаміни ваша княскай міласці, часта слухаючи Слова Божан пекло сваіх прапаведнікаСћ, прийшлі и сення Надаль приходзяць, паводле Волі и міласернасці Божан, та пазнання Слова Ягонага В». p> Мікалай Чорней зь вялікім ентузиязмам падтримліваСћ шкірну ініциятиву реформи царкви Сћ Вялікім Княстве. Аднако завдання, якую паставіСћ сабе віленскі ваявода, що не була Простан, ня гледзячи на тое, што ен меСћ вялізарную Сћладу и немалия сродкі. Сутикаючися з рознимі праблемамі Сћ ажицяСћленні пераСћтваренняСћ, князь Мікалай веСћ Сталлю перапіску з нямецкімі и швайцарскімі рефарматарамі: Кальвінам, Булінгерам, Вольф, Мелянхтонам, и раіСћся з ІМІ Сћ шматлікіх практичних и багаслоСћскіх вань. p> Мікалай Радзівіл ня биСћ адзіним, хто прагнуСћ Рефармациі Сћ Вялікім Княстве. Літаральна праз місяць пасли Мікалая Чорнага аб сваім навярненні абвясцілі Геранім Хадкевіч и СтаніслаСћ Кішка. Чи не прайшло и році, як паслядоСћнікамі Рефармациі Сталі Валовічи, Глябовічи, Сапегі, Вішнявецкія, Війни, Паци, Зяновічи, Агінскія, Пронскія, Нарушевічи, Шемети и іншия. Шляхта, як католікі, так и праваслаСћния, масава пераходзілі Сћ кальвінізм, а месцічи актиСћна прималі вученне Лютари. p> Па-рознаму адбиваліся гетия навярненні. У князя ПаСћла Друцкага-Сакалінскага, цівуна троцкага, Жонка пача хадзіць на кальвінскія набаженстви. Князь спачатку злаваСћся, кричаСћ, што здрадзіла віри, потим перастаСћ звяртаць увагу. Аднойчи, пад годину банкету Сћ віцебскага судзьдзі гродзкага Ольбрихт Вільчка, будинок якога стаяСћ па суседзтву, НЕХТІЙ з гасцей виказаСћ геніяльную ідею, што рабіць зь непакорнай жонкаю: узяць кий, и вигнаць яе пекло тих кальвінаСћ, а зборишча іхняе разагнаць. ПоСћни праведнаго гніву на криСћдзіцеляСћ праваслаСћнай віри, князь Друцкі-Сакалінскі разам з узброенимі кіямі слугамі, пайшоСћ на другі канец Віцебску шукаць кальвінскі збор. Калі, аднако, увайшоСћ у хату, дзе ішло набаженства, прапаведнік ня толькі НЕ спужаСћся загневанага князя, альо, наадварот, прапанаваСћ яму сесці на лаСћку и паслухаць пропаведзь. Пазней цівун троцкі СћзгадваСћ, што яго Такі страх и паша агарнулі, што Надав калі б яму месца пад лаСћкай паказалі, ен б и там сеСћ без ніякага супраціву. НеСћзабаве князь Павал пакаяСћся, а праз некалькі гадоСћ віцебскі судзьдзя гродзкі зацвярджаСћ НАДАННЯ на віцебскі кальвінскі збор: В«Я, князь Павло Друцкій-Соколінскій, маршалок його королівської мілості, тівун и городнічий троцкій, мілуючи правдівое слово Божое у зборі світлом евангеліцком проповедание и для размноженія и розширенія в ньому вірних Панскіх, ку вічної честі и фалі Пана Бога Вшехмогонцого и Сина Його единаго Христя Пана и Духа Светого, ку збудовані збору Светого ВЛАСНА коштом своім Надал и на вічність од давно годині запісал пляц и г...
