ад Беларусі и билога Савецкага САЮЗ - у Бресце, Пінску, Кобрин, Калініградзе, Іванаве, СтаСћропалі, Петразаводску, Елекманари (Алтайскі край). В«ТВТВ» було адкритим виклікам афіцийнай нарматиСћнай педагогіци, бо барацьба за незалежнасць, якую абвясцілі В«тевететаСћциВ», - гета шлях да здабивання Сћнутранай Свабода, сцвярдженне юнимі палею самастойнасці и чалавечай годнасці. У ариентациі пісьменніка на самадзейнасць, на Сћласную ініциятиву дзяцей, на викаристанне гульні як форми іх дзейнасці и падключення да жицця з яго В«грубай прозайВ» В«ТВТВ» В«прикметна пераклікаецца з гайдараСћскім В«Цімурам и яго камандайВ». На гета падставе ретрагради, якія НЕ принялі В«ТВТВ», папракалі аСћтара Сћ перайманні Гайдара. Аднако аповесць В«Цімур и яго камандаВ» напісана на 6 рік пазней за В«ТВТВ». Пераклічка твораСћ сведчиць аб блізкасці шляхоСћ, якімі ішлі пісьменнікі. Абодва яни, шкірно па-свойму, сваімі специфічнимі сродкамі маляСћнічасці давалі Сћрок нестандартнага, нестереатипнага падиходу да самавизначення и самасцвярдження юнай асобі. I Янка МаСћр тут биСћ дерло.
Задачу больш глибокага спасціження дзіцячай души, своеасаблівасці дзіцячага Сћспримання аСћтар ажиццявіСћ у гети годину у творах В«малоїВ» прози - у апавяданнях В«ШчасцеВ» (1937) (Дата напісання абазначана Сћ машинапісу. Упершиню апублікавана Сћ 1945 пад загалоСћкам В«ШапкаВ», бо першапачатковая аСћтарская назва падаю редактарам ідейна невитриманай: паводле іх просталінейнай логікі, савецкія дзеці НЕ маглі бачиць палі шчасце Сћ Нова шапци.), В«Бярозави кіньВ» (1939), В«Начальнік артилериіВ» (1940). Напісания з пранікненим ліризмам и Дістатися усмешкай, светлия, шчирия, емациянальна Сћсхвалявания, яни разам з такімі творамі 30-х гадоСћ, як В«Хлопчик и летчик В»Я. Купали,В« Міхасеви пригоди В»Я. Коласа, апавяданні Пришвіна пра природу, В«Блакітни КубакаВ» Гайдара, сведчилі, што дзіцячая літаратура тієї пари імкнулася супрацьстаяць льно дефармациям у грамадстве, адчуженню Чалавек Сћ ім.
Псіхалагічная мініяцюра В«ШчасцеВ» тримаецца виключна на емациянальним напружанні, на Сћнутраним канфлікце. Тут няма знешніх Падзу, рух дзеяння визначаецца псіхалагічним сутикненнем світлу дзяцінства І світла дарослих на тлі спакойнай ціхамірнай природи. На невялічкай апавядальнай прастори адбиваюцца поСћния драматизму змена душеСћнага стану герояСћ, унутрани рух іх настрояСћ и пераживанняСћ. Спачатку адчуванне гармоніі малогаб героя з природай, з дарослим Чалавек, Які, здаецца, знаходзіцца на тій жа самай емациянальнай хвалі, што и хлопчик, Які Сћвесь поСћніцца радасцю пекло палею абнови-шапкі. Потим - парушенне гармоніі: даросли аказаСћся да криСћди сляпим, що не заСћважиСћши самаго галоСћнага, пекло чаго свяціСћся твар хлопчика. I нарешце, узаемаразуменне, душеСћная раСћнавага, така неабходная для абодвух, адноСћлени. Адчуженне пераадолена дзякуючи Сћсведамленню дарослим палею віни, палею памилкі, якую ен спяшаецца виправіць.
Вялікую Айчинную Вайн Янка МаСћр, апинуСћшися далека пекло роднаВ зямлі, спачатку Сћ Новасібірску, затим у Алма-аце, перанес як цяжкое випрабаванне фізічних и духоСћних СІЛ, Надав як В«Псіхічную траСћмуВ», аб чим признаецца Сћ лісце да X. Шинклера пекло 2 лютаго 1942 м. У 1943 пісьменнік пераязджае Сћ Масква, дзе трапляє Сћ бальніцу, Моцного захвареСћши. Вяртаецца Сћ рідні Мінск пасли визвалення яго пекло фашисцкага нашесця. Вайна пранізлівим болем увайшла Сћ розчини пісьменніка. На працягу 1946-1948 рр.. ен разам з П. Рунцом займаСћся Збора и редагаваннем дзіцячих успамінаСћ пра Вайн для кнігі В«Ніколі НЕ забудземВ», якаючи вийшла Сћ 1948 з прадмовай Я. Коласа и атримала високу аценку грамадскасці НЕ толькі Сћ Беларусі, альо и Широкий за яе межамі. Гета кніга унікальная, напісаная Крива серца саміх дзяцей, якія прайшлі з неверагоднимі пакутамі праз пекла кривавай Вайни. Пасли Вайни билі напісани апавяданні В«ЗавоштаВ» (1946) (у Аснова яго пакладзени реальни трагічни факт - гібель жонкі и сина пісьменніка М. Линькова), В«ЗапіскаВ» (1950), В«МаксімкаВ» (1946), якія нясуць у сабе Моцний гуманістични ЗАРАДИ. Так, наприклад, у апавяданні В«МаксімкаВ» МаСћр розкриває душу свойого маленькага героя Сћ моманти вишейшага драматичнага напружання, калі ен, сірата-дзетдомавец, ахоплени привідним пачуццем-Мроя, што да яго приехаСћ татка-франтавік, Раптена зразумеСћ палю гірки памилку. Ен стаіць цяпер панікли, ніби асуджани, у панурай безнадзейнасці, абиякави да Сћсяго, чим хочай яго Сћцешиць разгублени франтавік. Толькі дзве пякучия кропелькі скаціліся па тварі хлопчика - слід таго вялікага гора и смутку, што аселі Сћ маленькім серци. АСћтар вельмі дакладни и чули Сћ перадачи душеСћнага стану свойого маленькага героя, ен тонка фіксуе емациянальния пераходи - пекло радасці да гора и зноСћ да радасці.
Пасляваенни перияд у творчай біяграфіі пісьменніка адзначани таксамо ствареннем нових жанравих формаСћ - Навукова-фантастичнай и аСћтабіяграфічнай аповесцей. В«Фантамабіль прафесара ЦилякоСћскага В»(1954) - гета...
