гародскія" (200 р.) гриСћни. ГриСћна - вялікая грашовая адзінка. Дзеля Меншем разлікаСћ яе распільвалі на часткі. Насельніцтва Беларусі каристалася таксамо манетай іншаземнай чаканкі, якаючи Мелася Сћ вялікай колькасці (знойдзена некалькі тисяч скарбаСћ іншаземних Манет). Арабскія дирхеми билі Сћ абаротку Сћ IX - X стст., у XI ст. Манет (динариі) пастаСћлялі Англія и Германія. А перияд XII - XIII стст. травні назви "безманетнага", гета звязана з занепадам гандлевага шляху "з варагаСћ у грекі "Развіцце Гандль и грашовага абарачення НЕ мяняла агульнага натуральнага характар ​​гаспадаркі білоруських зямель. Таварно витворчасць з'яСћлялася толькі невялікай часткай грамадскай витворчасці. Еканамічния сувязі наладжваліся галоСћним чинам з "дальнім замежжам". В В
3. Еканамічния причини феадальнай раздробленасці
Перияд IX - Першай палового ХІІІ стст. характаризаваСћся складваннем раннефеадальних адносін. Разам з критим у продкаСћ беларусаСћ, як и ва Сћсіх усходніх слов'ян, у гети годину існавалі даволі моцния традициі ранейшай абшчиннасці и виразния праяви хатняга рабаСћладальніцтва. Суіснавалі вки Сћклади Сћ арганізациі витворчасці и грамадскага жицця: раннефеадальни, абшчинни и рабаСћладальніцкі.
Абшчина захавать пекло старажитних часоСћ першабитнасці, калі аднаасобна Чалавек не міг займацца падсечним земляробствам и паляваннем на буйних живел. Абшчина и Сћ раннім сяреднявеччи працягвала адигриваць важливу ролю Сћ арганізациі жицця и витворчасці земляробаСћ. Абшчиннікі-смерди билі свабоднимі Сћ распарадженні вориСћнай зямля, а таксамо маглі пакінуць яе, альо Чалавек меСћ вельмі мала шанцаСћ на аднаасобнае виживанне. Абшчинай абаранялася маемасць, аднаСћлялася разбуранае ці спаленае жилле, ажиццяСћляСћся суд, пазней Сталі збірацца падаткі на карисць князя ці баярина и Г.Д.
Разам з абшчинним укладами існавалі даволі виразния Риси рабаСћладальніцтва. АсноСћнай криніцай захопу рабоСћ билі війни. Працюю нявольнікаСћ була примусовай, непрадукцийнай, и Яна не атримала широкага распаСћсюджвання ва Сћсходніх слов'ян.
Новим укладами, Які Сћсе больш пашираСћся и паглибляСћся, биСћ феадальни.
Працес феадалізациі заключаСћся Сћ критим, што фарміравалася буйне землеСћладанне князеСћ, баяраСћ, царкви, а сялянства, якое працавала на гета зямлі, трапляє Сћ залежнасць пекло феадалаСћ.
Па заходи фарміравання дзяржаСћнасці зямля стала лічицца дзяржаСћнай маемасцю. ВярхоСћним яе Сћласнікам биСћ князь. Ен збіраСћ са палею дружинай Рент - даніну ці палюддзе, - якаючи була Першай Форман дзяржаСћнага падатку на Сћтриманне органаСћ княжацкай залагодить (Перш за Сћсе Двара и дружини). Адзінкай падаткаабкладання биСћ сялянскі двір ("дим") - вялікая патриярхальная сям'я, або "саха" (Двір з Нова зямля). p> 3 канца Х и асабліва Сћ XI ст. у Полацкім, ТураСћскім и інших княствах на териториі Беларусі ішоСћ працес зростанню колькасці буйних феадалаСћ и плошчаСћ іх уладанняСћ. Криніцамі фарміравання буйнога феадальнага землеСћладання билі:
1) захоп незайнятих зямель, якіх було яшче шмат;
2) захоп абшчинних зямель шляхам прамога насілля
3) захоп абшчинних зямель на падставе княжацкіх падараванняСћ.
Акрам князеСћ буйнимі землеСћладальнікамі становяцца Баяра. Гета саслоСће складвалася з мясцовай знаці ("ліпших", "старейших" людзей), а таксамо Вишейш чиноСћ княжацкага Двара, якія атримлівалі зямля Сћ кіраванне, падарунак або вотчину. 3 канца Х ст., Пасли приняцця хрисціянства, буйним землеСћладальнікам становіцца царква.
Феадальнае землеСћладанне існавала Сћ двох формах - памесним (без права прадаваць, дариць и Г.Д.) и вотчини, што паступова пераважала. Маемасць знаходзілася Сћ поСћнай уласнасці феадала, перадавалася Сћ літературна спадщина, магла Биць прададзена, падаравана. Вотчина - комплекс феадальнай зямельнай уласнасці (зямля, пабудови, живи и неживи інвентар) и звязане з нею правоСћ на феадальна залежних сялян. Аснова вотчини складалі панська гаспадарка и сялянскія триманні. Для реалізациі сваіх правоСћ уладальнік вотчини абапіраСћся на Сћласни апарат примусу и центральную Сћладу. Еканамічная структура вотчини характаризавалася рознимі суадносінамі панскай и сялянскай гаспадарак, РІЗНИТЬСЯ спалученнем формаСћ Рент: паншчини, прадуктовага и грашовага аброкаСћ.
Першия звесткі аб княжацкіх вотчинах у Полацкім княстве адносяцца да Х ст., аб баярскіх и манастирскіх вотчинах з'яСћляюцца Сћ XI - XII стст. У XI - XII стст. феадальния праві вотчиннікаСћ замацоСћваюцца Сћ зводзе законаСћ - Рускай ПраСћдзе.
Як винік з'яСћлення буйнога землеСћладання - узмацненне феадальнай залежнасці сялян. Па сваім гаспадарчим и прававим становішчи сяляне-смерди падзяляліся на дзве асноСћния групи: вільних у распарадженні палею асобай и перелогових пекло землеСћладальнікаСћ. 3алежния сяляне - гета "радовічи", халопи, закупи, удача. Назва "радовіч" ідзе пекло слова "радий",...
