льнае вияСћленне білоруський натури, шматлікіх дефармаций у жицці народу, пазбаСћленага працяглия годинник Свабоду.
Арганічнае зліцце мастацкасці и дакументальнасці Сћпершиню Сћ білоруський літаратури адбилося Сћ прозі М. Гарецкага. Ужо Сћ аповесцях В«МеланхоліяВ» (1916-1921, 1928) i В«Ціхая плиньВ» (1917-1930) тютюнового моцнае імкненне напоСћніць аСћтабіяграфічни Сћ палею Аснова материял естетичним зместам, наблізіць перажитае адним Чалавек да гістаричнага жицця народу, апісанага Сћ летапісах, ствариць вобразе білоруса, інтелігента Сћ дерло пакаленні, Які спалучае Сћ сабе памяць пра свае В«нізкаеВ» паходжанне и париСћ да високай духоСћнасці. Давер да живога жицця, спавядальнасць и ТВОРЧА ариентация на сусветния Сћзори прози натуральна виявіліся Сћ Аповесці В«На імпериялістичнай ВайнеВ» (1926), жанр якой сціпла абазначани аСћтарам як В«Запіскі салдатаВ». Мастацкі летапіс епохі павінен биСћ узнаСћляць духоСћни зростання Лявона задума, галоСћнага героя многіх твораСћ М. Гарецкага. Аповесць «Ў чим яго криСћда? В»(1926), якаючи аб'ядноСћвае раннія апавяданні празаіка, паводле задуми, адкривала гети летапіс. Узмацненне епічних тенденций у творчасці пісьменніка виявілася Сћ імкненні ствариць аригінальни сінтез летапіснай традициі и найноСћших мастацкіх адкриццяСћ у еСћрапейскіх літаратурах.
З'яСћленне Сћ друку Аповесці С. Баранавих В«На абрезках зямліВ» (1928), якаючи пазней вийшла асобним видатного пад назвав В«Чужа зямляВ» (1930), азначала Павароті білоруський прози да ТЕМи калективізациі. У розчини, у самої яго Назв, утримліваСћся елемент палемічнасці з В«Нова зямляВ» Я. Коласа, ужо тади названай критикамі-вульгаризатарамі В«кулацкай паемайВ», І з В«зямляВ» К. Чорнага, пра якую тая ж критика вуснамі Р. Мурашкі з'едліва намагаєтеся: В«Дик дзе ж зямля?В» Маладога и нявопитнага празаіка Сћ большай Ступені, чим яго папяреднікаСћ, цікавіць класави падиход да Падзу у білоруський весци: у Аповесці паказана жицце кулакоСћ-хутаранцаСћ І дзейнасць бальшавікоСћ у духу епохі, калі задачай літаратури було В«запальваць класавай нянавісцю да кулацкіх ідейВ», якую аСћтар (С. Баранавих), на мнение критикаСћ (Маладняк. 1931. № 1. С. 95.), Якраз и виканаСћ.
Тематичния абсягі білоруський прози пашираліся Сћ Аповесці X. Шинклера В«Сонца пад шпалиВ» (1929), у якой ажиццяСћляСћся гасло таго годині В«тварі так витворчасціВ». У ідейних адносінах гети твор знаходзіцца Цалко у полі Сћпливу сациялістичних ідей. Тут услаСћляюцца сацспаборніцтва, рух ударнікаСћ, рацияналізатараСћ, працоСћни ентузіязм, класавая пільнасць. Малади аСћтар як би деманстраваСћ мнение аб ператваренні В«мастакоСћ зямлі Сћ мастакоСћ індустриіВ» и сам імкнуСћся пришчапіць білоруський прозі жанр В«витворчага РаманаВ». Многія старонкі Аповесці напісани таленавіта, з псіхалагічним пранікненнем у складания людскія характар ​​и ліс, з гуманістичним спачуваннем да Сћсіх пакриСћджаних и абяздолених. Аднако аб'ектиСћна X. Шинклер адводзіСћ білоруську прозу на малаперспектиСћни Сћ естетичних адносінах шлях вобразнай ілюстрациі партийних лозунгаСћ.
Акрам узгаданих вишей аСћтараСћ білоруську аповесць развівалі Сћ 1920-я рр.. таксамо В. Каваль (В«ЛіпиВ», 1927; В«ЖнівоВ», 1928; В«МаладосцьВ», 1929), Р. Мурашка (В«У іхним домі В», 1929).
СтанаСћленне білоруського нациянальнага Рамана адбивалася Сћ Складання грамадскіх Умова, калі на ТВОРЧА свядомасць пісьменніка Сћсе Мацнев упливала афіцийная канцепция гістаричнага развіцця. Асабліва Моцний виСћляСћся гети СћплиСћ у творчасці пісьменнікаСћ, якія па свайму светапогляду билі блізкімі да камуністичнай ідеалогіі и міжволі падпарадкоСћваліся зменлівай кан'юнктури. Ц. Гартного як адзін з актиСћних будаСћнікоСћ В«новаго жиццяВ» ахвотна адгукнуСћся на В«Сацияльна замовлення В»годині и Сћ РаманіВ« Сокі цаліни В»(1916-1926) імкнуСћся ствариць вобразе рабочага, прафесійнага ревалюциянера, свабоднага пекло інтелігенцкай рефлексіі и Цалко захопленага ідеяй перабудови світлу. У виніку ТВОРЧА задума паСћпливала на жанравую природу рама, на яго Стила, а таксамо на агульную (Не НАДТО високу) якасць.
Раман М. Зарецкага В«Сцежкі-дарожкіВ» (1927) у ідейних и мастацкіх адносінах даволі блізкі да В«маладнякоСћскайВ» прози. Ен нясе на сабе виразния сляди рамантична-емациянальнага, стихійна-пафаснага Сћсприняцця ревалюцийнай речаіснасці, што вияСћляецца Сћ сенсавай трансфармациі традицийнага апісальнага, шчодрага на падрабязнасці мастацкага апавядання да больш канцентраванага, сімволіка-абагульненага паказу речаіснасці, што дасягаецца плиг дапамозе емациянальнага, В«квяцістагаВ» Стила, засяроджанасці на В«патаемнимВ», падсвядома-інтуітиСћним жицці персанажаСћ, на кантрастах паводзін, пазіций, характараСћ. У Рамані В«Сцежкі-дарожкіВ» створани Складанний І супяречліви малюнак пошукаСћ галоСћним героєм Васілем Лясніцкім, інтелігентам В«у дерло пакаленніВ», свойого шляху да ревалюциі. Ад вонкавай драматизациі празаік ішоСћ да глибокага аналізу сапраСћди жицц...
