сці для дзяцей.
Материял дзіцячага фальклору разнастайни и па практичнай функциянальнай призначанасці, па спосабами виканання, па асаблівасцях паетикі, па ўзроставай приналежнасці, праяўленні ў ім гульневих пачаткаў. У залежнасці ад гетага можна падзяліць увесь дзіцячи фальклор на некалькі масіваў па складальніках фальклору: твори дарослих для дзяцей и творчасць дзяцей; па наяўнасці гульневих пачаткаў - гульневи и негульневи; па асаблівасцях арганізациі тексту - пісень, вершавани и апавядальни; у апошні ўваходзяць казкі, так звания страшилкі и Г.Д. Альо ўсе гетия спосабами падзелу вельмі ўмоўния, хісткія. Так, у репертуари дзяцей можна знайсці шмат твораў, у якіх адсутнічаюць елементи драматизаванай гульні, альо яни насичани елементамі слоўнай гульні. Гета так звания слоўния гульні. Умоўнасць падзелу на гульневи и негульневи фальклор критим больш наочна, што гульня ў самим широкім Сенсит - гета асноўная форма дзейнасці дзяцей, змест іх жицця. Або казкі. Як правіла, фалькларисти разглядаюць казкі як жанр у агульнай плині фальклору, а ў дачиненні да дзіцячага - толькі казкі вершавания, так звания «дакучния» казачкі. Вельмі цяжка таксамо падзяліць жанр загадак на дзіцячия и разлічания на дарослую аўдиторию. Сучасний тенденция пераходу загадак, скорагаворак у репертуар дзяцей замацоўвае іх за дзіцячим фальклорам.
У дзіцячим фальклори вилучаюцца наступния жанри: калиханкі, забаўлянкі, дзіцячия песні, заклічкі, пригаворкі, дражнілкі, лічилкі, жараб'евия загавари, гульні, маўчанкі, скорагаворкі, казкі, загадкі, припеўкі, дзіцячия анекдоти. Апошнім годинах вилучаюцца ў асобни жанр «страшилкі» - апавяданні пра страшния падзеі.
3. Жанри дзіцячага фальклору
а) калиханкі
Калиханкі ўяўляюць сабой песні, якія виконваюцца маці або нянькалась ля калискі дзіцяці, каб хутчей супакоіць яго, примусіць Спаціо. Паўсядзенная патреба ў Калиханка прадвизначила іх жиццевасць и актиўнае битаванне, захаванасць да нашага годині.
Калиханкі разлічани на НЕ зусім звичайнага слухача (спачатку дзіця, якое Надав не розум слоў, пазней істота, для якой найпростіша реч - адкрицце). Гета акалічнасць абумовіла и форму песні, дере за ўсе мелодию и ритмом, а таксамо даступнасць зместу, прастату кампазіциі, займальнасць.
Па сваім паходжанні калиханкі належаць да аднаго з пісенних жанраў. Рускія даследчикі дзіцячага фальклору падкресліваюць даўнасць саміх термінаў такогого роду твораў и бачаць у гетим адзін з доказаў старажитнасці калиханак.
Народно термін рускіх калиханак - байкі - паходзіць пекло старажитнарускага дзеяслова баяць, што абазначае гавариць, сказиваць, шаптаць. Відаць, пекло гетага дзеяслова паходзіць и припеў да многіх калиханак усходніх слов'ян баю, бай, баюшкі и тая міфічная асобі бай, што ходзіць па сцяне з лапцікамі для сябе и сваіх дзяцей.У беларусаў байкамі Сталі називаць розчини іншага характар, якія НЕ маюць нічога агульнага з калиханкамі, альо ўспамінанні аб критим, што некалі калиханкі баялі, захаваліся ў некатора наших піснях.
Треба катка ў хату ўзяці,
Каб пеў баінькі дзіцяці. 1
У Калиханка ми часта знаходзім успамінанні пра сон, дримоту як пра нейкія адухоўления істоти, якія могуць прийсці да Чалавек. Нянька або сама кл...
