не, дик гета зрабіў Марцінкевіч, якога и лічаць сапраўдним Першів беларускім пісьменнікам, дере літаратурним імем на безлітаратурнай Беларусі. У гетим яго вялікая заслуга и гетим ен набиў сабе бяссмерце сярод свядомих беларусаў [Палуян 1986, с. 103-104].
Увага да асобі и творчасці В. Дуніна-Марцінкевіча праяўлялася як у Беларусі, так и за яе межамі. Пераклади твораў В. Дуніна-Марцінкевіча існуюць на нямецкай, рускай, украінскай, польскай, латишскай мовах. Яго творчасць аналізавалі польскія, украінскія, расійскія, англійскія, нямецкія, літоўскія, славацкія, югаслаўскія даследчикі.
Падкресліваючи найвялікшую сілу ўздзеяння на людзей драматичнага мастацтва, теаретикі різни естетичних кірункаў заўсёди звярталі ўвагу пісьменнікаў на незвичайную цяжкасць стварення драматичних твораў як вишейшай Ступені развіцця мастацкай літаратури.
Як жа з гетимі цяжкасцямі драматичнага, у приватнасці камедийнага, жанру справіўся Першів Беларускі драматург Вінцент Дунін-Марцінкевіч, наколькі жиццёвимі и праўдзівимі билі яго п еси?
. Жанрава-Стилёвия асаблівасці и характаристика персанажаў камічнай опери Ідилія (Сялянка)
З сяредзіни 1840-х рр. В. Дунін-Марцінкевіч пачинае супрацоўніцтва з видаўцамі. У 1846 у Вільні асобним видати вийшла лібрета Музична-драматичнага твора - опери Сялянка (пазней з явілася іншая назва - Ідилія ). Музику да яе напісалі С. Манюшка и К. Кжижаноўскі з удзелам самогу В. Дуніна-Марцінкевіча. У гетим творити побачим з драматичнимі диялогамі и маналогамі Широкий прадстаўлени ариі и дуети, харавия нумари, а таксамо танці. Ідилія лічицца принциповай з Явай у станаўленні Нова білоруський літаратури. Калі пани тут гавораць па-польску, то персанажи-сяляне - упершиню ў літаратурним творити - па-беларуску. Польскі вершавани текст у свій годину пераклаў на білоруську мову Янка Купала, празаічни - Язеп Лёсік.
У лібрета камічнай опери Вінцента Дуніна-Марцінкевіча Ідилія (Сялянка) ставіцца надзвичай актуальна для таго годині праблєми народу, у приватнасці - праблєми ўзаемаадносін паміж пригонним сялянствам и памешчикам. Гета праблєми, як вядома, знаходзілася ў центри ўвагі грамадскай думкі Расіі І, натуральна, що не магла НЕ адбіцца ў мастацкай літаратури.
У пачатку свае творчай дзейнасці В. Дунін-Марцінкевіч аддаў значную даніну сентименталізму, што асабліва заўважаецца на лібрета камічнай опери Ідилія (Сялянка). Яна була прадиктавана клопатамі пра частку чалавека-працаўніка, імкненнем прицягнуць Рамус грамадскасці да бязрадаснага лёсу сялянства, якое паводле сваіх льно якасцей стаіць значний вишей дваранскага саслоўя.
Асноўним аб ектам мастацкага ўвасаблення ў Ідиліі (Сялянка) з яўляюцца пригонния сяляне, памешчикі и іх слугі; дзеянне адбиваецца ў маёнтку памешчика Лятальскага. Як пісьменнік-патриёт В. Дунін-Марцінкевіч асудзіў тут нізкапаклонства пеўнай часткі білоруський шляхти Перад усім іншаземним, асабліва французкім, и пагарду да роднага, нациянальнага.
А. Усікаў сцвярджаў: Няпраўда, што В. Дунін-Марцінкевіч нібита ўтойваў класавия супяречнасці паміж сялянамі и панам. Калі б ен НЕ заўважаў альбо Знарок ігнараваў сацияльную няроўнасць, ен НЕ здолеў б напісаць таке: Кажуць, як мужик хіцёр, Ураг сваім панам и іх абмануе. Як жа нам Биць шчиримі, калі яни з-пад ногця кроў нам висисаюць І, як з гадам, з мужик абходзяцца. А ми ж Такі апошніх СІЛ дабиваем, каб на іх прихаці зарабіць [Усікаў, 1979. - с. 117].
Гетия словами, укладзения ў Вусни селяніна Ціта з Ідиліі (Сялянкі), сведчаць пра тое, што працоўни білорус ужо не міг цярпліва зносіць бесчалавечния здзекі паноў. І хоць ен яшче НЕ ўступаў ў адкритую барацьбу, з яго Грудзіа, з глибіні набалелай души годину пекло годині вириваўся пратест супраць пригнечанага, паднявольнага становішча.
Зусім НЕ ў привабним святле тут паўстаюць пани: яни - деспати, што паглинаюць Полон чужий ПРАЦІ ди яшче и здзекуюцца з тих, хто іх корміць и апранае, хто вибіваецца з апошніх СІЛ, каб зарабіць на іх прихаці. Думка аб експлуататарскай, деспатичнай роли паноў, іх пагардлівим стаўленні да сялян НЕ гучиць абстрактна - яна знаходзіць увасабленне ў канкретних вобразе камедиі, найперш - у вобразе Лятальскага [Семяновіч, 1985. - с. 118], - лічиць А. Семяновіч.
На вобразе Лятальскага драматург хацеў вирашиць надуманість и нежиццёвую праблему маральнага самаўдасканалення памешчика, Які з пригонніка міг би ператварицца ў Сябри и бацьку сваім запригоненим сялянам и служиць прикладам іншим памешчикам для пераймання [Семяновіч, 1985. - с. 29], далей развівае мнение даследчик.
Такім чинам, ставіцца асноўная для творчасці пісьменніка праблєми - праблєми народу, якаючи вирашалася В. Дуніним-Марцінкевічам з лі...
