- літах будз многа грибоў або калі з поўдня пасиплецца град, то будз ўмалотни гарох, калі сніг - будуць раіцца пчоли (відаць, гета звязана з критим, што град нагадвае гарох, а густі сніг - пчаліни рій ». [13, с. 11]. Раніцай «сіна, якоє було пад Абрус и на покуці пад куццей, аддаюць свойскай живеле» [14, 59].
Такім чинам, з усяго вишейсказанага можна заключиць, што «ў годину Каляди усьо клопати селяніна билі скіравани на тое, каб з дапамогай різни магічних дзеянняў, традицийних для каляднага абраду, забяспечиць Ураджай у новим Годзе, пекло якога Цалко залежаў Дабрабит сялянскай сям і »[13, с. 12]. Каляди - увогуле адзін з самих старажитних абрадаў (прикладна XIV - XVI стст.).
пасли поснай куцці адзначаецца шчодрая (або тоўстая). Дерло назва, хутчей за ўсе, паходзіць пекло дзеяслова шчадраваць - хадзіць па хатах, жадаць гаспадарам шчасця, дабра, Ураджай, спяваючи песні з припевам «Шчодри вечар». «Шчадраваць ходзяць звичайна невялікімі групамі: ад двох да пяці Чалавек» [14, с. 61]. Шчодримі мусяць Биць адпаведна и гаспадари. За пісню звичайна давалі «па аднаму або па два бліни на кожнага або па паляніци (маленька булачка з житняй ЦІ грецкай мукі ЦІ з Простан пшаніци), а хто БАГАЦ, то и сала шматок, а іншия - и гроша» [14, с. 61]. Аднако назва можа Биць звязана и са складам Єжи, пададзенай да святочнага стала. У адрозненне пекло Першай куцці на яе гатавалі пераважна мясния страви.
другог дня святаў моладзь распачивала калядаванне: юнакі хадзілі са звязда, вадзілі «Казу», «кабил», «жорава» и інших. «« Казу »рабілі Наступний чинам: кажух, вивернуті поўсцю наверх, надзявалі адним рукавом на канец дугі, якая ставілася випукласцю ўніз. Рукаў завязвалі, ен служиў шияй и галавіт, да якой примацоўвалі рогі з саломи. Так другог канца дугі привязвалі хвіст, таксамо з саломи. Хлопця звичайна падбіралі невисокага зростанню и здатнага да танцаў. Ен залазіў пад кажух и виконваў ролю кази. Другі хлопець високага зростанню, Які ўмеў Складна гавариць, ішоў за павадира (дзедо). Яго апраналі ў вивернуті кажух, рабілі горб на спіне, надзявалі маску, привешвалі ільняную Барадеї, у адну руку давалі табакерку, у іншу - доўгі кий. Павінна була Биць и «маладзіца». Для гета роли падбіралі шчуплага хлопця, апраналі яго ў дзявочае адзенне и падмазвалі саджай брови. У кампаніі каляднікаў павінни билі Биць яшче «циган», механоша и музика »[13, с. 12]. У такім складзе яни, «пераходзячи з хати ў хату, распяваюць песні, виказваюць палю добразичлівасць и віншаванні кожнаму гаспадару - багатая ен ЦІ бідні. Падишоўши да вядомай хати, калядоўшчикі припиняюцца каля акна и хто-небудзь з іх питаецца ў гаспадара: «Дзядзько, ЦІ кажаш спяваці, ЦІ так Каляди даці?» Калі гаспадар дазваляе, то и пачинаюць спяваць свае простанародния песні. <...> Пасли виканання Пісенні калядоўшчикі звяртаюцца да гаспадароў з припевамі и куплетамі:
Пахадзі, Дзядзько, каля кваскі,
Пашукай, Дзядзько, нам каўбаскі,
Пахадзі, Дзядзько, каля печкі,
Пашукай, Дзядзько, нам панечкі »[14, с. 65].
У кожнай сям и для калядоўшчикаў рихтавалі пачастунак: хліб, пірагі, сала, смажанае м'яса, каўбасу. «Адпусціць іх без шчога НЕ адважваюцца, и шкірного гаспадар павінен што-небудзь Даць, інакш калядоўшчикі нагавораць яму Вострих жартаў и стануць пець з едлівия песні» [14,...
