й аздаблялi манжети рукавоў, каўнер i падол кашулi. У сяредзiне ХIХ ст. вишивалi лiчанай гладдзю, а ў канц ХIХ - пачатку ХХ ст. паўсюднае распаўсюджванне набила вишиўка простим крижикам чирвонимi баваўнянимi нiткамi з невялiкiм увядзеннем чорнага колеру. Таке аздабленне мужчинскiх i жаночих Кашул паступова склалось адну з нациянальних адметнасцей білоруського традицийнага касцюма.
Неширокiя льняния штани з ромбападобнай устаўкай, ушитай у штанiни вугламi, або з двума ўшитимi ззаді клiнамi запраўлялi ў Анучит цi боти. Святочния летнiя штани такогого ж крою ў гети перияд шилi ўжо часцей за ўсе з афарбаванага раслiннимi фарбавальнiкамi ў Чорней колер iльнянога Палатна, або паўсуконнага «Шарак» (АСНОВА з білих нiтак, а ўток - з чорних). З правого боку ў iх рабілi праразлую кiшень. Зiмови вариянт шьлi з даматканага сукна чорнага або каричневага колеру,
зверху кашулi мужчини падпяразвалiся самаробним плеценим цi тканим поясам - вузкiм Чирвони, сiнiм, зяленим з махрамi на канц на ўсходняй Вiцебшчине i Магiлеўшчине i широкiмi шматколернимi на Гомельшчине. Сталия i стария мужчини привешвалi да пояса скураную калiту, альо найчасцей проста ў праваи кiшенi штаноў насiлi кiсет з люлькай, титунем i кресiвам для висякання Агню. Касцюм у некатора мясцовасцях дапаўняўся камiзелькай, якая звичайна шилася з даматканага сукна або камбiнавалася з палатному (Перад з сукна, а спiнка з Палатна) [7, с. 81 - 83].
Такім чинам да дерло дзесяцігоддзяў ХХ ст. захаваліся виразния стилявия асаблівасці народнаго касцюма, па якіх устанаўліваецца територия шасці асноўних регіенаў распаўсюджанасці іх агульних и асаблівих рис. Ва ўсіх гетих регіенах традицийнае святочнае адзенне складаецца з аднолькавих частак, альо адрозніваецца ў каляровай гаморі. Вялікі уплиў на фармаванне святочнага сялянскага адзення аказала гарадская мода, што привяло да паступовай трансфармациі и знікнення традицийнага святочнага адзення беларусаў.
2.2 Мужчинскія и жаночия галаўния ўбори беларусаў
У склад поўнага комплексу святочнага касцюма ўвахадзілі и галаўния ўбори, якія билі вядоми ўсходнеславянскім народам з глибокай старажитнасці. Яни адрозніваліся вялікай разнастайнасцю, у шкірним регіене Беларусі існавалі сваі своеасаблівия галаўния ўбори. Розния віди галаўних убораў з яўляюцца адзнакай регіянальних адметнасцей традицийнага касцюма.
Так пачатку ХХ стагоддзя захаваліся адрозненні ў причосках и галаўних уборах дзяўчин и замужніх жанчин. Дзяўчини на ўсей териториі Беларусі Валас запляталі ў коси. Заплятанне валасоў у коси вядома ўсім усходнеславянскім народом, гета паказвае што гети Звичай даволі старажитни.
Ва ўсіх усходніх слов'ян коси плялі большай часткай у вки пасма, уплятаючи на канц рознакаляровия стужкі - «каснікі», палоскі Ярка тканіни ЦІ шнур. Беларускія дзяўчини Валас запляталі ў адну касу, як гета Широкий було вядома ў рускіх, або ў дзве, як ва ўкраінак. Няредка ў адной и тієї жа мясцовасці можна було сустрець и тое и іншае.
Коси звичайна вільна падалі ўздоўж спіни ЦІ ўкладваліся вакол галавіт ў виглядзе вянка. Дзяўчини, якія НЕ виходзілі заміж, та старасці насілі коси и дзявоцкія галаўния ўбори. Тими жа, у якіх нараджалася пазашлюбнае дзіця, примушалі змяняць причоску. У Гарадзенскай губерні, наприклад, у сяредзіне XIX ст. такім ...