дачиненні да вобразе дзяўчини застаюцца без адказу: чаму яна так Упарти рухаецца па дарозе свойого лёсу? ЦІ НЕ спрадвечная віра ў прадвизначанасць Богам кожнага дня, у нядобрую частку, у адчайную бездапаможнасць Перад злимі язикамі пацягнула Хадоську ў глінішчанскую Багна? Так, можна абвінавачваць Канапляначку ў сляпим падпарадкаванні наканаванаму, но цяченне жицця, па якім яна Пливи, виносіць Хадоську, у адрозненне пекло упеўненай Ганни, да асабістага шчасця.
Приватна-сямейная плинь таксамо дастаткова вияўлена: і Алена Дзятлікава, и Ганніна маці-нябожчица, и Глушакова Куліна - надзвичай каларитния, адметния постаці.
вобразе цёткі Альони ўяўляе сабой яркі приклад жаночага светапогляду и ладу жицця, якія сфарміраваліся ва ўмовах патриярхальнай білоруський вёскі. Сенсом яе існавання - служенне бацьку, потим чоловікові, затим синові - а дакладней, сям й й яе гаспадару, мужчину. Принцип жицця Дзятліхі - саступаць, улагоджваць, супакойваць, міриць, дагаджаць, спачуваць - г.зн. забяспечваць станоўчи, сприяльни и стваральни мікраклімат у сям й й, наогул, вакол сябе.
Асабліва виразна гета праяўляецца ў азначеннях, якія викаристоўвае І. Мележа для абмалёўкі вобразе Альони: сама яна маўклівая, паслухмяная, худа, висушаная надмернай працай и рознимі турботамі [55, с. 178], у складци яе ... губ висловив шкадавання и вінаватасці [58, с. 24]. Найбільший увагі аўтар Надал вачам маці. Яе вочи Добрия и сумния, позірк - спасцярожліви, годинах и вострое, то яна пазірае на сина, ніби на малогаб, то болесна глядзіць встежити вачима, поўнимі жалю и тривогі. У епізодзе, калі Алена наведвае сина ў ТУРМ, аўтарскае пачуццё да гераіні прариваецца ў целим феєрверку псіхалагічних епітетаў: Маці, якаючи сядзела ўскрай услончика, що не зводзячи добрих вачей з яго (Васіля), хапаючися, узнялася, стала ў замяшанні. Так і стаяла, маўклівая, и толькі вочи, насцярожания, чулия, павільгатнелия, поўния вялікага шкадавання, казалі, што робіцца ў яе души [58, с. 105].
Нягледзячи на нібита приніжанае становішча, у якім знаходзіцца цётка Алена сярод сямейнікаў, пісьменнік паказвае яе з ціхім замілаваннем, Надав узвишана, апяваючи спагадлівасць и ахвярнасць Васілёвай маці. Гета асабліва відаць, калі яна дзеліць з синам душеўния пакути ў годину яго зняволення ў ТУРМ, бароніць яго пекло раз юшанага Яўхіма ў памятнай бійці за Зямля ля цагельні. І. Мележа часта падкреслівае, што нямарния билі яе ахвяри и клопати, паказвае, як мацяринскае шчасце перарастае ў гордасць за свойого ўзмужнелага, дарослага, працавітага, ёю вихаванага Васіля. Калі син косіць, яна пазірае яму ўслед, Ласкава и горда, и ад гетага ў руках и нагах сіли биццам большай [58, с. 24].
вобразе Альони Дзятлікавай для І. Мележа - увасабленне ахвярнага пачуцця мацяринства, неприкметнага, ціхага и ўсеабдимнага. Тут на Першів план є культурні-хрисціянскі ідеал маці и мацяринства, - слушно заўважае І. Воюш [30, с. 204].
вобразе жа Ганнінай маці-нябожчици травні ў творити, на наш погляд, іншую, альо НЕ Менш значную сенсавую навантаження. Празаік згадвае яе, калі апісвае найважнейшия моманти Ганнінага жицця. Упершиню ўспамін пра маці-нябожчицу ўзнікае ў ліричним аўтарскім маналогу, калі Ганна пасталела и вибіваецца на дзяўчо, там, дзе яна параўноўваецца з рабінай: Годинникам успаміналі Ганніну маці-нябожчицу, казалі, што донька ва ўсім вийшла ў матку. З аблічча - дик як вилітая ... [58, с. 34]. Гети напамін звязана з момантам росквіту дзявочай пригажосці, з самим шчаслівим годинах у жицці Ганни. Пригадаем, што ў другім Рамані аўтар ужо стані параўноўваць яе душу, як гета було калісьці ў Ядвігіна Ш., з бярозай: Бяроза ўжо даживала повік. Вецца яе було ўжо Найбільший пасохлае, там и тут Вятр абламалі галіни, стовбур чарнеў старечай карою ... Пекло гета бярози Ганне стала яшче страшніше. Ето ж - я сама!- Пранізала яе думка [55, с. 234].
Яшче раз згадка пра памерлую маці, якаючи, відаць, що не дапусціла б такогого здзеку з дачкі, примеркавана да драматичнай падзеі ў жицці Ганни - вяселля. У гетим кантексце значним виглядае маналог Чарнушкі, Які збег пекло етай гадзюкі Куліни и ад гасцей, каб НЕ бачиць Ганніних пакут, расплакаўся: Ти помніш, дочачко, маці-нябожчицу? .. Не даждалася, що не паплача ... [58, с. 374]. Роспач пекло бездапаможнасці ў такіх Складання жиццёвих варунках, калі так неабходна падтримка, а яе няма, перадаецца и Ганне. Альо дзяўчина привикла примаць удари лёсу и не дазваляе сабе самашкадавання. Світлі вобразе роднай маці, відаць па ўсім, захоўваецца ў адним з тих нямногіх куточкаў Ганнінай памяці, дзе яна можа адпачиць душею.
калі ж старі бацька непакоіцца за лёс дачкі ў годину калективізациі, ен, успамінаючи яе нядобрае замужжа, зноў згадвае пра нябожчицу-Жонка: Чи не ўтримаў Перад бядою дзіця, пусціў Ганула на пакуту! .. Пахадзіла, паб...
