ачила добраго, забула нішчимніцу! .. Даў шчасця дачце свае! Втомилася б, пабачила б нябожчица-матка! А цяпер - з Карчамі разам - и яна кулачка, лішенка! .. [58, с. 89].
Семантична вобразе Ганнінай маці вельмі набліжани да вобразе Альони Дзятлікавай, но ен полягає ў сабе яшче великий ступень абагульнення ў вияўленні духоўнай сутнасці мацяринства.
вобразе жанчини традицийна ўспримаецца як увасабленне аб єкта Кахане, альбо як приклад самаадданага мацяринства, альбо як візерунок вернасці народним ідеалам дабра и справядлівасці. Фальклорни вобразе жанчини прадугледжвае яшче адну - цёмную - іпастась: вядзьмаркі, русалкі, мачихі. Апазіция маці - мачиха виразна праяўляецца НЕ толькі ў Народнай творчасці, но и ў мастацкіх творах: у адних як пацверджанне, у другіх - як абвярженне вуснапаетичнай традициі. І.Мележ НЕ ідзе насуперак народнаму ўяўленню пра няродную маці и паказвае іншу Чарнушкаву Жонка Куліну няшчирай, кривадушнай, з прихаванай думкай пра свій уласни інтарес.
У Чарнушкавай сям І, як кажуць, спявае курица, и падобна на тое, што Ганнін бацька махнуў рукою на таке становішча. Магчима, ен стаміўся пекло дрібних сварак, вечнай незадаволенасці жонкі. Ганна таксамо НЕ ўступае ў спречкі з мачихай - гета бессенсоўна, бо бацька з Дачків живуць у іншим вимяренні, дзе сквапнасць да грошай, імкненне схітриць НЕ знаходзяць месца.
У годину сватання Яўхіма мачиха фактична Прадаю Ганну, патрабуючи пекло яе вялікай ахвяри биццам б дзеля сям і: Пра нас, пра бацьку падумала б! .. Як яму даживаць повік у нішчимніци? .. І пра браціка , пра Хведзьку НЕ Грехем падумаць! [58, с. 243]. Хаця гета и натуральна - хвалявацца за свойого сина, но ж не за чужи кошт. Мачишина ліслівасць да залатога зяцька, яе імкненне паддобрицца да Карча виклікае ў Ганни гідлівасць и сорам.
Падобна таму, як Васілёва жонка Маня супрацьстаіць у творити яго каханай Ганне, так и Ганніна маці-нябожчица виступає антиподам мачихі - Чарнушкавай Куліни. Нешта нядобрае адчувае Надав Башликоў, калі ўпершиню яе бачиць: Колькі зацятасці и неприязнасці ў тварі маці! Як би загадзя папяреджвае: нічога добраго НЕ чакайце! [56, с. 135].
Агульния Риси назіраюцца таксамо ў лёсах Васілёвай Мані и Глушаковай Куліни. У Раману Палескай хронікі шляхі Глушачихі и Мані НЕ перасякаюцца, но іх падабенства заўважаецца адразу. Па-першае, у Васіля Дзятла и старога Карча супадаюць Подивившись на стваренне сям і: гаспадарчи разлік пераважае над сардечнимі париваннямі. Глушак узяў за сябе няўдаліцу Куліну з-за бацькаўшчини - палоскі зямлі, прадаўши якую, ен придбаў лапік ля цагельні. Васіль таксамо вибраў сабе ў жонкі дачку Багатир Пракопа НЕ пекло вялікага Кахане - яго привабліваў Багат пасаг. Зрешти, гета винік псіхалогіі неабходнасці, якаючи Панаван ў Небагато и Надав у Заможне сем ях и давала магчимасць вижиць и пракарміцца. Цікава, што яўна негатиўна маркіравани Яўхім НЕ спакушаецца такім утилітарна-разліковим падиходам - ??и бяре сабе Жонка паводле сардечнай привязанасці.
Випісаная пісьменнікам яркімі штрихамі, Глушачиха Моцний свае фанатичнай привязанасцю да сям і; жанчина без памяці любіць синоў. Асабліва пераканаўча І. Мележа паказвае гета ў епізодзе аришту Яўхіма: Больш Міканору НЕ ўдалося стреліць. Раз Ятрань Глушачиха, затульваючи сина, раскінуўши рукі, рушила на яго [56, с. 311]. Паказальни и Такі момант: калі малодшие син Сцяпан угаворвае маці ўступіць у камун, жанчина бачиць у гетим здраду чоловікові, сям й й придатна адказвае: Разам звекавалі. Разам даживаць Будз [56, с. 318]. Яе вобразе з яўляецца виразнікам спрадвечних культурних канонаў патриярхальнай вёскі, яе льно-етичних норм.
Сацияльную плинь у трилогіі прадстаўляюць пераважна другарадния, а годинах и епізадичния вобразе: Адар я Дамеціха, удава Сарока, настаўніца Параска, швачка Годлі, гаспадиня Циля.
Так прикладу, Адар ю Дамеціху напаткаў цяжкі лёс: пяцярих дзяцей яна перавезла на могілкі. Бедавала ў халоднай хаце з гнілимі падвалінамі, расцягваючи чорную борошно да першай трави. Жиццё навучила яе триваць, цярпець, чакаць горшага и радавацца, калі яно НЕ наступіць. Дапамогі асабліва чакаць не було адкуль - и яна, як и ўсе ў Кураньї, Чака яе з неба. Віра ў Бога дапамагала людзям вижиць, у гори - акрияць душею, не паддацца адчаю, з ёю ў цёмния хати палешукоў штогод завітвала Надзея на новае літа, на дістатися жита. Бог, мабиць, адзін, хто заставаўся з ІМІ на балоце, калі яно адразала вёску пекло світлу. Багоў НЕ мяняюць Хутка, критим больш жанчини - Найбільший кансерватиўная Палов чалавецтва, якаючи заклікана захоўваць и перадаваць Наступний пакаленням нациянальную памяць, а значиць, и релігію.
Малади Міканор яшче НЕ травні такогого вопиту ў перакананні людзей, як, скажімо, Апейка, и намагаецца пераадолець бар ер ...