а, А.Глязер. ЛічиСћ неабходним стваренне магутнага шару заможних сялян, што було вельмі карисним для развіцця ринкавих адносін у сельскай гаспадарци, мінскі купець Ф. ВенцкоСћскі. Ліберальних пазіций у аграрним питанні, притримліваліся П. БаброСћскі, М. Дубенскі, І. Зяленскі, А. СемянтоСћскі и інш. Альо яни Сћздималі больш широкае кола еканамічних праблем пасляреформеннага развіцця Беларусі: развіцце прамисловасці, падатковая сістема, становішча статистичних даследаванняСћ, гарадская гаспадарка и інш. На пачатку 60-их рр.. у Гора-Горацкім земляробчим інституце працаваСћ буйних расійскі еканаміст XIX ст. Ю.Е.Янсан. p> Асяродкамі еканамічнага лібералізму Сћ Беларусі Сћ значнай Ступені билі сельскагаспадарчия таваристви. Першимі и Найбільший буйнимі з іх Сталі заснавания Сћ 1876 Мінскае и Віцебскае. Яни аб'ядноСћвалі мясцових землеСћладальнікаСћ, аграномаСћ, інжинераСћ и інш. На пасядженнях таваристваСћ абмяркоСћваліся розния еканамічния питанні и ствараліся практичния праекти па развіцці гаспадаркі. МагілеСћскі губернатар А. Дембавецкі, падзяляючи пазіциі неабходнасці рефармавання сельскай гаспадаркі, у сваіх апублікаваних Працюю даказваСћ, што Сћ МагілеСћскай губерні треба знішчиць абшчину и Даць беларускім сялянам магчимасць самастойна весці гаспадрку. Ен лічиСћ, што грамада НЕ адпавядае іх Звичай, хаця Сћ рускіх яна можа існаваць дзякуючи іх гістаричнаму імкненню да калективізму [2].
У 1886 пача видавацца Сћ Мінску дерло Сћ Беларусі легальна неафіцийная газета "Мінський листок ". Яна СћяСћляла сабой периядични орган Переважно ліберальнага накірунку, Які аб'ядноСћваСћ адпаведнай пазіциі публіцистаСћ. З газетай супрацоСћнічалі вучония А.Багдановіч, М.Янчук, М.ДоСћнар-Запольскі и інш. Редакция "Мінського листка" прапагандавала ідеі аб развіцці спаживецкіх таваристваСћ, таннага кредиту, арцеляСћ и Г.Д.
Зх ліберальна-народніцкіх пазіций даецца асенсаванне завдань білоруський інтелігенциі Сћ видадзених у 1882 "Лістах аб Беларусі", аСћтар якіх виступіСћ пад псеСћданімам Д.Баравік. Апошні виказваСћся супраць радикальних Сацияльна дзеянняСћ, лічиСћ Найбільший метазгоднай асветніцкую дзейнасць сярод народу, што можа падрихтаваць Білорусь да пераСћтваренняСћ.
У сяредзіне XIX ст. сфарміраваліся інтелектуальния асяродкі А. Кіркора Сћ Вільні, В. Дуніна-Марцінкевіча Сћ Мінску, А. Вяригі-ДареСћскага Сћ Віцебску. Беларуская інтелігенция, якаючи гуртавалася вакол іх, па грамадска-палітичних Подивившись знаходзілася пераважна на ліберальних пазіциях. Па нациянальна-культурнай праграма прадстаСћнікі названих асяродкаСћ з'яСћляліся прихільнікамі "краевога", білоруського па палею сутнасці, патриятизму. ВийшаСћши з польскамоСћнага асяродку культури Беларусі и НЕ париваючи з ім сувязі, гурткі А.Кіркора, В.Дуніна-Марцінккевіча, А.Вяригі-ДареСћскага знаходзіліся ля витокаСћ білоруського нациянальна-культурнага руху. Адзін з Найбільший яркіх прадстаСћнікоСћ білоруського лібералізму А. Кіркор зведаСћ нападкі як з боку прадстаСћнікоСћ польскага грамадскага руху, так и расійскага. Першия абвінавачвалі яго Сћ здрадзе польскім нациянальним інтаресам, другія бачилі Сћ ім замаскіраванага ворага Расіі, Які служиць польскім екстремістам. І гета з'яСћляецца даволі паказальним, у якіх умів адбивалася нарадженне білоруський плині лібералізму. У гети ж годину зараджаецца "Заходне-русізм", Які на самим пачатку свойого фарміравання як ідеалагічнай плині меСћ пеСћную ліберальна-демакратичную афарбоСћку, што було звязана са спробай з боці рускамоСћнага культурнага асяродку даказаць непольскасць беларусаСћ и тою самим аб'ектиСћна садзейнічаць активізациі вирашення вань аб іх етнічним самавизначенні. Наогул прадстаСћнікі ліберальнай плині "Заходне-русізму" унеслі значний Сћклад у вивученне гісториі и культури Беларусі, развіцце яе статистикі, вивученне гаспадарчага жицця; уносілі прапанови па реарганізациі сельскай гаспадаркі, прамисловасці, сістеми падаткаабкладання. Няредка яни свядома імкнуліся палею дзейнасцю палепшиць Дабрабит насельніцтва, супрацьстаяць паширенню папулярних у тієї годину сярод моладзі сациялістичних ідей. Сярод іх сустракаюцца імени вядомих даследчикаСћ Я.Карскага, М.НікіфароСћскага, А. Багдановіча и інш. Вихадцам з Беларусі биСћ вядоми расійскі дзеяч, адзін з пачинальнікаСћ ліберальнага руху Сћ Расіі, прафесар права У.Спасовіч. На працягу свойого жицця ЄП не париваСћ сувязі з грамадскім жиццем Беларусі и Польшчи.
Напяредадні паСћстання 1863 сфарміравалася кансерватиСћна ліберальная плинь у нациянальна-визваленчим руху на Беларусі, у Польшчи и Літве. Яна атримала назви "білих". ПрадстаСћнікі гетага лагеру виступалі супраць паСћстання як сродка вирашення завдань нациянальнага руху, лічилі магчимим дипламатичним шляхам аднавіць Польшчу Сћ межах 1772 "Білої" виступалі супраць радикальних, за рефарматарскія заходи вирашення сялянскага вань. У адрозненне пекло Польшчи, дзе "Білої" складаліся з шляхти и буйних прадпримальнікаСћ, на Беларусі Сћ гети лагер...
