ьней звязаць усьо земли вакол центра. Гетаму павінна була сприяць и унія з Полипчай. Альо, на шкода, яна толькі Сћзмацніла центра-бажаних тенденцию. p> Страта пеСћнай часткі самастойнасці літоСћскімі и беларускімі князямі и магнатамі виклікала Моцний апазіцию центральнай уладзе.
ДзяржаСћная кансалідация зрабіла паспяховия крокі плиг князю ВітаСћце. АднаСћленне літоСћскага прастола, паводле ВостраСћскага па-гаднення 1392, наблізіла яго да феадалаСћ княства, умацавала са-цияльную базу центральнай залагодить. Наступний сур'езним КРОК ВітаСћта Сћ напрамку централізациі Вялікага княства ЛітоСћскага стала ліквідация абласних княжанняСћ. Гетим літоСћскі князь значний Сћма-цаваСћ материяльную Аснова палею залагодить. Поза у яго скарбніцу паступалі Сћсе прибиткі, якія раней ішлі абласним князям: Пазя-мельния, митния, гандлевия, судовия, царкоСћния и іншия Збора. Материяльная база сприяла зростанню велікакняжацкай залагодить як палітичнага фактару. Каранация ВітаСћта, якаючи павінна була адбицца, з'яСћлялася паказчикам як яго асабістай, так и дзяржаСћнай магутнасці Вялікага княства ЛітоСћскага.
аднако зростання велікакняжацкай залагодить Сћ канц XIV - пачатку XV ст. НЕ привеСћ да Сћсталявання спадчиннай и неабмежаванай манархіі, як гета здаров Сћ суседняй Расіі. Там манарх биСћ неабмежаваним уладаром, распараджаСћся жиццем и маемасцю сваіх падданих. Вялікае княства ЛітоСћскае, нягледзячи на поспехі Сћ централізациі, дасяг-замкнені ВітаСћтам, паступова набивала статус абмежаванай, канститу-цийнай манархіі. Чим гета растлумачиць? p> Узвишенне велікакняжацкай залагодить адбилося Сћ Вялікім княстве ЛітоСћскім пасли уніі з Полипчай. Альо унія НЕ СћстанаСћлівала спад-чиннага права на літоСћскі велікакняжацкі прастол. Магчима, НЕ апошнюю ролю адиграла Сћ гетим адсутнасць у ВітаСћта синоСћ. Альо як би там ні було, унія прадугледжвала Сћзвядзенне претендента на велікакняжацкі трон са Згоди польскіх паноСћ и Караль польскага.
Так була закладзена АСНОВА НЕ спадчиннай, а вибарнай велікакняжацкай залагодить.
У развіцці гетага працесу нечаканую и дастаткова сур'езную ролю адиграСћ сам факт скасавання абласних княжанняСћ, Які биСћ заду-мани з Мета централізациі. Ен меСћ непрадбачания для ВітаСћта винікі. СтраціСћши Сацияльна базу Сћ асобі буйних землеСћладальнікаСћ, князеСћ, ен зрабіСћ стаСћку на іншую Сацияльна сілу - баярства, шлях-ту. На працягу XV-XVI стст. ішоСћ працес паширення саслоСћних и палітичних правоСћ гета групи пануючага класа за кошт астатніх. Гарадзельскі привілей 1413 забяспечваСћ НЕ толькі маемасния и асабістия, альо и саслоСћна-палітичния праві баярства. Яно цяпер зай-мала месца князеСћ плиг вялікім гаспадари, ва Сћстановах дзяржаСћнай залагодить и кіравання. Альо баярства не було аднародним. Гарадзельскі привілей зацвердзіСћ праві Сћласнасці на земли толькі самим відпливаючи-вим прадстаСћнікам гетага саслоСћя, буйна зямельним уласнікам (магнатам). Сяредняе и радавое баярства, вядомае пад назвавши шляхти, заставали спачатку пад уладай вялікага князя, Які регуляваСћ з їй адносіни, зиходзячи з ваенна-палітичних и часткова фінансавих меркаванняСћ. Потим яго месца 1 роля пачалі мяняцца. Шляхецкае саслоСће павялічвалася и Сћзвишалася палітична. Привілеі 1413, 1432, 1434, 1447 рр.. ураСћнавалі Сћ правах руська-літоСћскую шляхту з адпа-ведним саслоСћем у Полипчи. Адзнакай шляхецтва стала не толькі приналежнасць да таго ці іншага герба, альо и проста баярская вайсковая служба. Паступова Баяра-шляхта перапляліся з верхнімі пластамі сялянства, пекло якога яни адрозніваліся толькі критим, што плиг будь-яких абставінах заставаліся вольнимі людзьмі и ім була гаранта-вана асабістая и маемасная недатикальнасць.
Фактарам, што сприяСћ узвишенню ваенна-служилага саслоСћя, Сталі війни, якія Вялікае княства ЛітоСћскае Сћвесь годину мляво и якіх стала асабліва шмат з канца XV ​​ст. Так таго ж велікакняжацкая Сћлада бачила Сћ шляхце асноСћную сілу Сћ барацьбе з магнатамі - буйнимі зямельнимі Сћласнікамі. ВикаристоСћваючи гета, шляхта дабілася спадчиннага права на зямля, стала пераСћтвараць яе Сћ вотчини. Випрасіла для сябе и привілеі Сћ Гандль: Жигімонт II даСћ їй права бяспошліннага вивазу за мяжу лісі, збожжа, живели и Сћвозу імпартних тавараСћ.
Паступова шляхта Сћзвишаецца палітична. Березень 1511 була СћстаноСћ-лена вибарнасць депутатаСћ вальнага сейму на павятових сейміках, дзе Сћ асноСћним засядала шляхта. Привілей 1547 ураСћняСћ у правах праваслаСћную шляхту з каталіцкай. З 1563 шляхце давай маг-чимасць займаць вишейшия дзяржаСћния Пасадена. Урешце, у пер-шай палового XVI ст. шляхта була СћраСћнавана Сћ правах з магнатамі, їй гарантавалася палітичная, асабістая и маемасная недатикальнасць. У Статуце 1529 термін В«шляхтаВ» Сћживаецца Сћ дачиненні да Сћсіх феадалаСћ Вялікага княства ЛітоСћскага. Так биСћ завершуємо працес афармлення и кансалідациі різни колаСћ пануючага класа Сћ адно шля-хетнае привілеяванае саслоСће. Тою...
