каштоўнаснага ўспримання світлу носьбітамі мови. Вивученне прадметаў материяльнай культури з яўляецца важливим аспектам даследавання диялектнай лексікі. Менавіта гетия прадмети ўтримліваюць у сабе інфармацию пра штодзенную жиццядзейнасць Чалавек, якая дазваляе яму забяспечваць сябе самим неабходним для жицця.
Значнае месца сярод диялектнай лексікі Займаюсь прадметна-тематични пласт са значеннем гаспадарчае начинне для Єжи, пітва, захавання припасаў. Вивученне диялектних слоў - назваў посуд - з яўляецца сення НЕ толькі ўласна філалагічнай, альо i культуралагічнай задачай, так як Беларускія диялекти ўяўляюць сабой значную частко гicтopиi білоруського народу. Узнікненне назваў посуд абумоўлена целим шерагам такіх екстралінгвістичних фактараў, як узровень развіцця сродкаў витворчасці, наяўнасць сиравіни, з яўленне нових прадметаў материяльнай культури i Г.Д.
Вивученне диялектних назваў посуд дазваляе ўдакладніць моўную карціну світла, Лепша зразумець палю рідну мову, бо кожнае мясцовае Наймену ўяўляе сабой гістаричную з яву народнаго жицця.
Мета даследавання - правесцi сiстемни аналiзу викаристання разнастайних назваў посуд (кухоннага и сталовага) у гомельскіх гаворках.
Для реалiзациi пастаўленай мети даследавання неабходна вирашиць шераг канкретних завдань:
1 адзначиць Назв посуд ў гаворках Гомельшчини;
2 ахарактаризаваць лексіка-семантични склад вияўлених лексем;
визначиць спосабами ўтварення и паходжанне назваў посуд.
Аб ект даследавання - диялектния слоўнікі Гомельшчини.
Прадмет даследавання - Назв кухоннага и сталовага посуд ў гомельскіх гаворках. Робота виканана на материяле Диялектнага слоўніка Лоеўшчини [2], материялаў да диялектнага слоўніка Гомельшчини [3], а таксамо Тураўскага слоўніка ў 5 т [4].
У якасці асноўнага Метад Абрау апісальни. У ПРАЦІ викаристани елементи функциянальна-стилістичнага i лiгвістичнага АНАЛІЗУ.
Аўтар спадзяецца, што винiкi роботи i Сабран фактични материял будуць карисния для далейшай распрацоўкi питанняў, звязані з диялектнай МОВА, а таксамо ў працесе падрихтоўкi да семiнарскiх заняткаў у вишейшай школі плиг вивученні диялекталогіі.
1. Назв посуд як аб ект навуковага даследавання
У білоруський народна-диялектнай мове, якая з яўляецца криніцай папаўнення i ўзбагачення літаратурнай мови, Широкий прадстаўлени розния лексіка-тематичния групи лексікі хатняга ўжитку, сярод якіх? Назв посуд [6, с. 27].
Посуд у залежнасці ад призначення можна падзяліць на групи - сталова и кухонь. Прадметам нашага даследавання з явіліся адзначания вишей адзінкі посуд, якія викаристоўваюцца ў гаворках Гомельшчини.
Для Наймену широкай i глибокай, круглай форми, пасудзіни для отрути [4, Т. 3, с. 13]? мicкi? у гомельскіх гаворках побачим з літаратурнимі назвамі міска: Што ви краснае есце ў мiсци? [2, с. 194]; Мiска булу сала з одное вутву [4, Т. 3, с. 22] i мica: У сінях мiса стаіць, берице [2, с. 194]; Наробілася i з їла целу мicy кришаноў [4, Т. 3, с. 22] уживаюцца лексічния сіноніми глечик: Стаў глечик на стіл, толькі што будз ў їй [3, 4, с. 259] i чаропка (чарепка): Там дзесь у...
