бову шляхту, інтелігенцию, працоСћних. Шкірні з лагераСћ бачиСћ свій шлях да дасягненні мети: Білої - праз маральнае и міжнародна-дипламатичнае Сћздзеянне на царскі Сћрад, а чирвония - праз узброенае паСћстанне. Літах 1862 у Варшаві биСћ створани Центральни нациянальни камітет (ЦНК). Падпарадкаваним яму центрам падрихтоСћкі паСћстання на Беларусі и Сћ Літве биСћ ЛiтоСћскi правiнцияльни камiтет (ЛПК). Кастусь КалiноСћскі (1838-1864), Які Сћ кастричніку 1862 узначаліСћ ЛПК, асноСћную сілу Сћ барацьбе супраць царизму бачиСћ НЕ Сћ шляхце, а Сћ білоруських сялянах. Менавіта на іх и була разлічана газета "Muzуckaja praudaВ». p> Вимушани виступіць заСћчасна ЦНК 10 студзеня 1863 абвясціСћ сябе Нациянальним урадам и заклікаСћ суайчиннікаСћ да Сћзброенай барацьби за визваленне пекло царської стрибне. Са свойого боці ЛПК виступіСћ у падтримку паСћстання и абвясціСћ сябе Годинним урадам Літви i Беларусі. Характерна, што ЦНК НЕ давяраСћ К. КаліноСћскаму як прихільніку распальвання сялянскай Вайни и призначиСћ на другаступенную Пасадена камісара Гродзенскага ваяводства.
У сакавіку-красавіку 1863 паСћстанцкія Атрада пачалі баявия дзеянні на Беларусі. У тієї сами годину праз церкви и сельскія сходи сялян пераконвалі, биццам польська шляхта імкнецца аднавіць пригоннае права. У целим разлік К. КаліноСћскага на масави прудкий білоруських сялян НЕ спраСћдзіСћся. У Гродзенскай губерні іх частка сярод паСћстанцаСћ Складанний больш за 33%, Віленскай - 27, Мінскай - 20, МагілеСћскай - 13, Віцебскай - толькі 7%. АсноСћную масу барацьбітоСћ за незалежну РП Складанний малазямельная и беззямельная шляхта, чиноСћнікі, інтелігенция, студенти и іншия асобі. ПаСћстанци притримліваліся партизанскай тактикі баявих дзеянняСћ, імкнучися з найменшимі для сябе стратамі нанесці Сћрон регулярнаму війську. Так, 24 красавіка Атрада ЗвяждоСћскага Сћдалося вибіць праціСћніка з м. Гори-Горкі. p> У МАІ 1863 месца віленскага генерал-губернатара заняСћ генерал М. МураСћеСћ, призначани начальнікам ПаСћночна-Заходняга краю з надзвичайнимі, диктатарскімі паСћнамоцтвамі. Важливим сродкам падаСћлення антиСћрадавих настрояСћ сярод сялянства паслужиСћ яго Сћказ аб скасаванні В«часоваабавязанага стануВ», вяртанні адабраних у ходзе реформи сялянскіх зямель, скараченні (на 20%) викупних плацяжоСћ. p> палі асноСћния намаганні М. МураСћеСћ скіраваСћ на розгром паСћстанцаСћ, колькасць якіх дасягала 15 тис. На працягу вяснилета сіламі 40-тисячнага війська з артилерияй лакальния ачагі супраціСћлення билі падаСћлени. За публічнае пакарану паСћстанцаСћ на шибеніцах за МураСћевим замацавалася прозвішча В«ВешальнікВ». Так, 123 удзельнікаСћ паСћстання билі павешани ці расстраляни, 3 776 Чалавек вислані Сћ Сібір, 12355 пастаСћлени пад нагляд паліциі. 22 сакавіка 1864 у Вільні биСћ ПУБЛІЧНА павешани К. КаліноСћскі. p> Маемасць асуджанай шляхти и святарства канфіскоСћвалася. Усе маенткі краю, якія належалі шляхце и каталіцкаму духавенства билі абкладзени 10% падаткам. У краі пача пераразмеркаванне зямель на карисць памешчикаСћ и сялян праваслаСћнага веравизнання. Усе чиноСћнікі-палякі, хто виказваСћ спачуванне паСћстанцам, визваляліся з дзяржаСћних Пасад. Іх месцев мусілі заняць урадженци расійскіх губерняСћ, зацікаСћления високімі (на 50%) акладамі. p> звязане з іменем М. МураСћева інша хвалячи русіфікациі суправаджалася викараненнем польскай мови з научальних устаноСћ, кнігавидавецтва, театральних репертуараСћ, закриццем каталіцкіх шкіл. Адзіная Вишейшая школа - Гори-Горацкі земляробчи інститут за сувязь студентаСћ з паСћстанцамі биСћ зачинени. Адначасова для дзяцей праваслаСћних сялян Сталі адчиняцца шматлікія пачатковия школи.
Маемасць многіх касцелаСћ перададзена Сћ дзяржаСћни фонд, Самі яни билі зачинени, або пераСћтворани Сћ праваслаСћния храми. У тієї сами годину пача будаСћніцтва нових церкваСћ паводле прапанаванага М. МураСћевим праекту - так званих В«мураСћевакВ».
У 1863-1864 р. царскі режим виявіСћ палю перавагу ва Сћсіх сферах барацьби з польскім нациянальна-визваленчим Рухам - ваеннай, еканамічнай, знешнепалітичнай, Надав ідейнай. Разам з критим асенсаванне білоруський шляхтай причин трагічних для іх винікаСћ паСћстання набліжала яе да мясцовага жицця, та свойого народу, яго мови и культури. У нових умів у іх свядомасці гасло самастойнай Польшчи спалучаСћся з гаслам самастойнай Беларусі. Невипадкова К. КаліноСћскі Сћ сваіх В«Лістах з-пад шибеніци В», заклікаючи свій народ нехай далейшага змагання за волю, виказваСћся за Сћтваренне самастойнага Сћрада для Літви (Беларусі).
Русіфікация краю праз абмежаванні вивучення и викаристання польскай мови Сћ дзяржаСћних установах, развіцце рускай школи, укараненне рускай літаратури, заміну польскага чиноСћніцтва рускім, усьо гета и іншае сприяла Сћмацаванню расійскай дзяржаСћнасці, што з'яСћлялася Найбільший істотним и прикметним наступствам шляхецкіх паСћстаннях на Беларусі Сћ ХІХ ст. p> 3. Ідеалогія лібералізму, народніцкі и сациял-демакратични рух...
