Некатория з іх унеслі значний Сћклад у развіцце расійскай прававой навукі (наприклад, широкавядомия вучония У. Спасовіч и Л. Петражицкі), іншия ж ішлі па шляху змагання супраць самаСћладдзя.
В§ 2.Адукация на териториі Беларусі Сћ пачатку XX ст. (Та 1917 р.)
Вивученне Беларусі апинулася Сћ распарадженні расійскіх залагодить и навукових інститутаСћ, у критим ліку Расійскай Академіі навука. Сярод інститутаСћ и таваристваСћ, якія займаліся навукай, можна вилучиць:
. ПаСћночна-заходні Аддзел Расійкага Геаграфічнага тавариства, якія дзейнічаСћ у Вільне в 1867-1875 и 1910-1914 рр.. Аддзел биСћ падзелени на секциі: фізіка-математичная, етнаграфічная, археалагічная и статистичная. З гетим аддзелам супрацоСћнічалі Міхаіл ДзмітриеСћ, Павло Шейн, ЕСћдакім РаманаСћ, мясцовия настаСћнікі и вучні. У 1911 Аддзел налічваСћ больш 300 членаСћ. У межах Тавариства Мікола Чуркін запісаСћ Беларускія Народния песні, Ісак СербаСћ вивучаСћ Мінскую и МагілеСћскую губерніі, ЕСћдакім РаманаСћ праводзіСћ експедициі па Віленшчине и Гродзеншчине и видаСћ Материяли па етнаграфіі Гродзенскай губерніі . Аддзел видаваСћ палі Запіскі .
. Аддзел расійскай мови и славяназнаСћства Расійскай Академіі навука. p align="justify">. Тавариства аматараСћ природазнаСћства, антрапалогіі и етнаграфіі. Узнікла у 1864 плиг МаскоСћскім Універсітеце. p align="justify">. Тавариства даследаванняСћ білоруського краю. Заснавана па ініциятиве Є. Раманава Сћ Магілеве Сћ 1902 У сувязі з узнікненнем гістарична-краязнаСћчих тавариств у Віцебску и Мінску, у 1913 Годзе тавариства змяніла палю Назву на Тавариства даследаванняСћ МагілеСћскай губерніі. Членамі тавариства билі І. СербаСћ и А. СапуноСћ. Є. РаманаСћ видаСћ у 1926 Пракриніци гісториі магілеСћскага краю .
. Тавариства сябраСћ навука у Вільні. Дзейнічала Сћ 1907-1939 рр.., Видавала да 1922 Штогоднік , а пазней - Віленская Академія . Тавариства Займаюсь вивученнем гісториі, еканомікі, етнаграфіі и культури Літви и Беларусі.
. Віленскі Музей Старажитнасці, заснавани Я. Тишкевічам у 1855 р., Які дзейнічаСћ з перапинкамі да 1-й сусветная Вайни. Плиг музеї да 1865 дзейнічала Віленская Археалагічная Камісія. Акрам ЯСћстафія Тишкевіча, у яе склад уваходзілі Адам Кікор, Юзеф Ігнацій КрашеСћскі, Тадеуш Нарбут, Людвік Кандратовіч. Камісіяй видаваліся Запіскі .
. Віленская Археалагічная Камісія - дзяржаСћная - дзейнічала Сћ 1864-1925 рр.. Удзел у яе Працюю прималі Д. ДаСћгяла, К. Снітко...