ая сільська гаспадарка як памешчицкая, так и сялянская, на працягу інший чверці ХІХ ст. паступова губляла специфічния для яе Риси. Трапляючи Сћ сферу Сћпливу ринку, сільська гаспадарка набивала таварно характар. p> адной з причин зростання таварнасці сельскай гаспадаркі з'яСћлялася наяСћнасць значнай колькасці "спаживецкага" насельніцтва. Так, на Беларусі Сћ 1835 налічвалася болів 275 тис. Чалавек гарадскога и местачковага насельніцтва, якое Займаюсь пераважна рамяством, Гадло, прадпримальніцтвам и Найман на розния роботи. Сярод "спаживецкай" часткi насельніцтва неабходна таксамо Сћлічваць значную колькасць адиходнікаСћ.
Зростанню таварнасці сельскай гаспадаркі садзейнічала павяліченне вивазу сельскагаспадарчих прадуктаСћ у прамисловия губерні Расіі и за мяжу. Развіццю таварно-грашових адносін сприялi разгалінавания сістеми рек, якiя звязвалi Білорусь з гарадамі Расіі, Украіни и Польшчи, а праз балтийскія порти з краінамі Заходняй ЕСћропи.
У Першай палового ХІХ ст. на Беларусі пача специялізация асобних регіенаСћ. У приватнасці, у Віцебскай губерні штогод вираблялася да 500 тис. пудоСћ ільновалакна. Льон засяваСћся и Сћ інших губерній Беларусі, альо Сћ Меншем памерах. У МагілеСћскай губерні вирошчвалiся каноплi. У Мінскай губерні широкае распаСћсюджванне атрималі пасеви бульби, якаючи потим пераганялася Сћ спірт. Па витворчасці спірту з бульби Мінская губерній Займаюсь Першай месца сярод усіх губерняу Расійскай імпериі. У паСћдневих РАПН МагілеСћскай и Мінскай губерняСћ з канца 30-х гадоСћ некатория памешчикі Сталі істотна пашираць витворчасць Цукрове буракоСћ, пераапрацоСћваючи іх на сваіх ЦУКРОВИЙ ЗАВОД.
З іншого чверці ХІХ ст. у сельскай гаспадарци Гродзенскай губерні широкае развiцце атримала танкарунная авечкагадоСћля. У губернатарскіх справаздачах за 40-50 рр.. падкреслівалася, што Сћ губерні "воСћна Складанний вельмі значную криніцу даходу и прадаецца часткова для Сћживання на мясцовия фабрикі, а часткова - Сћ Варшаві ". У канц 30-40 рр.. у Гродзенскай губерні вираблялася штогод да 40-50 тис. пудоСћ висакаякаснай танкаруннай воСћни.
У Першай палового ХІХ ст. живелагадоСћля на Беларусі, за виключеннем танкаруннай авечкагадоСћлі, яшче НЕ набила таварнага характар. Велика живела разводзілася галоСћним чинам для атримання СћгнаенняСћ. Толькі некатория з памешчикаСћ спрабавалі пристасаваць живелагадоСћлю да патреб ринку: адкормліваць живелу на м'яса, вирабляць на продажів масла и сир. Удзельная вага прадпримальніцкага земляробства на працягу Першай палового ХІХ ст. була нязначнай. Зростання прадукцийнасцi сельскагаспадарчай витворчасці на Беларусі стримліваСћся Сћ дерло Чарга Сћпливам пригоннага права, празмернае Сћздзеянне якога приводзiла да нiзкага Сћзроуню сельскагаспадарчай витворчасцi.
Асновай пригонніцкай гаспадаркі Беларусі з'яСћлялася феадальная Сћласнасць на зямля. Памешчикі манапольна валодалі амаль усей ворнай зямельнай плошчай. Наприклад, у Мінскай губерні, дзе колькасць памешчикаСћ Складанний толькі 0,2% пекло агульнай колькасці жихароСћ, ім належала 85% агульнай прастори зямлі; у Гродзенскай - 58,5%, у Віленскай - 69,5%. p> Білорусь була РАПН буйнога памешчицкага землеСћладання. Па даних Х ревізіі Сћ Беларусі 9404 памешчикам належала 1152411 ревізскіх душ, гета значиць сялян мужчинскага підлозі. Па колькасці приналежних ім пригонних сялян усiх памешчикаСћ Беларусi можна падзяліць на некалькі груп: безмаенткавия - 332 чал., у якіх було 868 ревізскіх душ (так 100 пригонних); дробнамаенткавия - 6 557, якія мелі 188921 пригонних; сяреднемаенткавия - 2 117, якія валодалі 448791 (та 500 пригонних) ревізійскіх душ; буйнамаенткавия - 398 чал., мелі 509000 пригонних (Больш за 500 пригонних). p> Такім чинам, 398 буйних памешчикаСћ (4,2% пекло агульнай колькасці) мелі ва Сћласнасці 44,4% усіх пригонних. З іх 149 Найбільший буйних памешчикаСћ Беларусі (1,5% пекло iх агульнай колькасцi), у кожнога з якiх було больш за 1000 ревiзскiх душ, з'яСћляліся Сћладальнікамі больш як 339,5 тис. сялян, што Складанний 29,4% пекло колькасці Сћсіх пригонних. Сярод іх Найбільший упливовимі билі магнати Вітгенштейни, Радзівіли, Румянцави. p> Сама вялікая колькасць буйних латифундий була Сћ МагілеСћскай губерні, а сама Меншем - у Віленскай. У МагілеСћскай губерні знаходзілася и Найбільший колькасць (142) безмаенткавих памешчикау, што Складанний каля 50% усіх дваран гета категориі.
На працягу Першай палового ХІХ ст. у памешчицкай гаспадарци Беларусі адбиваліся змена, якія сведчилі пра разлаженне феадальна-пригонніцкай сістеми. Памешчицкая гаспадарка паступова ператваралася Сћ гаспадарку, якаючи працавала для ринку. ГалоСћнимі прадметамі вивазу з Беларусі билі - льон, ільняни алей, пянька, віск, ліс, каноплi, Скура и інш. З 20-х гадоСћ ХІХ ст. пашираецца виваз збожжа.
Значнае павіліченне експарту білоруського збожжа адзначаецца Сћ 40-х і асабліва 50-х гадах ХІХ ст. Так, у Гродзенскай губерні Сћ гети годину у сяред...
