Беларусі належиться дваранам. Зх 94 прадприемстваСћ, якія знаходзіліся Сћ іх уласнасці, було 55 харчасмакавих, причим тут перавага аддавалася вінна-гарелачнай, цукровай, мукамольна-круп'яної витворчасцям; 17 сілікатна-будаСћнічих; 7 металаапрацоСћчих и р. д. Купці валодалі 16% фабрик и мануфактур. Іх капітали сканцентравани Сћ асноСћним у суконна-шарсцяной и харчасмакавих витворчасцях.
Так канца ХІХ ст. удзельная вага дваранскіх прадприемстваСћ у мануфактурне-фабричнай прамисловасці знізілася да 45%, хаця колькасць іх Складанний 281. Па-ранейшаму асноСћная маса прадпримальнікаСћ з ліку вишейшага саслоСћя валодала 207 харчасмакавимі прадприемствамі (73,7%). Сярод фабрик и мануфактур дваран 15,7% (44) билі древаапрацоСћчия, 4,6% (13) - сілікатна-будаСћнічия. Купцям належиться 189 (30%) мануфактур и фабрик. Мяшчане валодалі 93 буйнимі прадприемствамі (15%). Яни Сћкладвалі палі капітали, у дерло Чарга, у гарбарна-абутковую витворчасць, древаапрацоСћчую прамисловасць.
У канц ХІХ ст. назіралася тенденция зніження Сћдзельнай вагі дваран сярод сяредніх и буйних прамислоСћцаСћ и зростання прадпримальніцкай дзейнасці купцоСћ и мяшчан. В 1900 р. велика Частка дваран валодала фабрикамі и заводамі з колькасцю Робочої да 20 Чалавек и толькі 23% дваран мелі адносна буйния прадприемстви з колькасцю найманих работнікаСћ вище названих 51. Сярод купцоСћ була Меншем Сћдзельная вага дрібних прамислових прадпримальнікаСћ и некалькі вишей сяредніх и буйних. Мяшчане валодалі пераважна невялікамі фабрикамі и заводамі (у асноСћним з колькасцю Робочої да 30).
Так канца ХІХ ст. працес станаСћлення прамисловай буржазіі Беларусі як сацияльнай групи НЕ завяршиСћся. Кансалідациі буржуазіі перашкаджалі існаваСћшия саслоСћния перагародкі паміж яе прадстаСћнікамі, а таксамо іх нацияльна-релігійния адрозненні.
ТЕМП Сћрбанізациі Сћ Беларусі билі дастаткова інтенсіСћнимі. Гарадское насельніцтва за іншу палового ХІХ ст.павялічилася Сћ 2,2 рази. Гарадское насельніцтва Сћ сучасности межах дзяржави Сћ 1858 склалось 293,6 тис. Чалавек (9% адагульнай колькасці жихароСћ), а Сћ 1897 - 655,1 тис. Чалавек (10,3%), Каля 500 тис. Чалавек жило Сћ канц ХІХ ст. у мястечках Беларусі. ІнтенсіСћна працеси Сћрбанізациі праходзілі Сћ 60-х - Першай палового 80-х рр.., калі гарадское насельніцтва павялічвалася за кошт шляхти, абеззямеленага сялянства и вигнаних з сельскіх населішчаСћ яСћреяСћ. У іншої палового 80-90-х рр.. назіралася змяншенне темпаСћ зростанню гарадоСћ, што було звязана з іх перанаселенасцю, складанасцямі переариентациі іх гандлева-прамисловай специялізациі на агульнарасійскі ринак.
Мясцовае сялянства вельмі насцярожана ставілася так "гарадской цивілізациі ", виступала за кансервацию патриярхальнасці білоруський вескі. Існавала заСћважная раз'яднанасць Сацияльна-демаграфічних працесаСћ у Горадзе и весци Беларусі. Урадавая палітика садзейнічала гетаму. Абмежаванні Сћ рассяленні яСћреяСћ привялі да штучнай канцентрациі іх у Гарад и мястечках Беларусі и дефармавалі нациянальни и часткова саслоСћни склад насельніцтва. Гетая сітуация була Сћзмоцнена адноснай слабасцю и невялікімі патребамі гарадской прамисловасці Сћ наемнай рабочай сіле. Сотні тисяч білоруських сялян вимушани билі знаходзіць сабе працю взяти на прадприемствах и гаспадарках у сельскай мясцовасці, ці за кошт міграциі Сћ іншия регіени Расійскай імпериі.
Працеси горадаСћтварення Найбільший інтенсіСћна ішлі Сћ центральнай и заходняй частко Беларусі, што Сћ значнай заходи було звязана з чигуначним будаСћніцтвам и больш цеснимі сувязямі з агульнарасійскім и замежним ринкамі. Еканамічная інтеграция білоруських гарадоСћ у сістему агульнарасійскага ринку больш заСћважна пача реалізоСћвацца Сћ 80-90-х рр.. ХІХ ст. У винікупераариентациі гаспадарчих сувязяСћ Беларусі з Польщі на Расію знікла фактична традицийная структура гарадскіх центраСћ, узнікла нова, ариентаваная на агульнарасійскія еканамічния патреби. Адна з причин гетага - інтенсіСћнае чигуначнае будаСћніцтва. Беларускія Гарад станавіліся важнимі вузламі пасредніцкага Гандль. Причим іх значенне Сћ азначанай сфери було вишей, чим у прамисловай, гандаль приносіСћ большия прибиткі. Прамисловасць Беларусі наогул развівалася Сћ адпаведнасці з спро мясцовага ринку, без уздзеяння метанакіраванай урадавай палітикі. Яшче адной асаблівасцю Сћрбанізацийних працесаСћ на Беларусі Сћ ХІХ - пачатку ХХ стст. з'яСћляецца адсутнасць буйних гарадскіх центраСћ. У канц ХІХ ст. толькі Мінск и Віцебск мелі колькасць жихароСћ у межах пекло 50 щоб 100 тис. жихароСћ, Брест, Гродна, Гомель, МагілеСћ - пекло 20 так 50 тис. адной з перашкод для развіцця гарадоСћ на рубяжи стагоддзяСћ була сістема зямельних адносін. У адрозненне пекло вялікарускіх губерняСћ, зямельная Сћласнасць Гараджаєв Беларусі крейди вялікія памери. У Мінску каля 85% будинкаСћ знаходзіла на чужій арандаванай зямлі, у Віцебску - 87%. Адпаведна расійскаму заканадаСћству терміни зямельнай аренди звичай...
