пригоннае права. Реаліі Вайни (рабункі. реквізіциі, здзекі и Г.Д.) штуршалі сялян на супраціСћленне. Яни активізуюцца и пачинаюць даваць адпор малалікім групам марадзераСћ. нападаюць на адстаСћших ці заблудзіСћших салдат, на каманди фуражираСћ "Вялікай арміі". Такія випадкі становяцца звичайнай з'явай и наносяць вялікую шкоду французскім акупантам, а гета, зразумела, абектиСћна сприяла расійскай арміі.
Даволі распаСћсюджана думка аб існаванні на териториі Беларусі моцнага антифранцузскага партизанскага руху. На наш погляд, у 1812 на Беларусі НЕ існавала партизанскага руху як форми барацьби широкіх слаеСћ мірнага насельніцтва супраць акупантаСћ; відаць Нельга параСћноСћваць сітуацию на Беларусі з іспанскай герильяй, ці антифранцузскім народним Рухам на териториі Сћласнарускіх акупіраваних територий. Слушно виглядае меркаванне некатора гісторикаСћ аб критим, што на Сћсей териториі французскай акупациі антифранцузскія виступленні колькасна саступаюць антипригонним виступах [13].
У тієї пані годину будз памилковим сцвярдженне. што на териториі Беларусі Сћвогуле не було партизанскага руху. Неабходна ведаць и памятаць аб дзейнасці рускіх армейскіх партизанскіх атрадаСћ, якія Сћзначальвалі Д.В. ДавидаСћ, О.М. Сяславін и інш. Сваімі антіфранцузскімі дзеяннямі вядоми жихари вескі Жарци Беларускія сяляне Максім МаркаСћ, Тарас-кіраСћнікі партизанскіх атрадаСћ з мясцових жихароСћ. Удзел ці НЕ Сћдзел у партизанскім руху мясцовага насельніцтва, годинах, залежиСћ и пекло збега акалічнасцей. Наприклад, адпаведнай актиСћнай антинапалеонаСћскай прапагандай, якаючи вялася напяреданні Вайни праваслаСћним духавенствам (Напалеон - антихрист, усесусветни біч), принесла пеСћни полон, вялікае значенне крейди наяСћнасць завадатара и Г.Д.
Разам з критим, можна Сћзгадаць, што на пачатку Вайни билі адзначани випадкі сабатажа білоруських жихароСћ распарадженням расійскай залагодить, дагісімогі французам, што таксамо можна атаясамляць з партизанскім Рухам, альо накіраваним супраць расійскай арміі.
Напалеон міг прицягнуць сімпатиі пригоннага сялянства адменай пригоннага права, альо гетага не було зроблено. У сувязі з гетим. паСћстае вань: чаму Напалеон НЕ паспрабаваСћ прицягнуць сімпатиі расійскага пригоннага сялянства заявай аб скасаванні пригоннага права? Аб критим, што такія, калі не планами, то мають намір існавалі есць шераг сведчанняСћ. Сам Напалеон 20 сніжно 1812 на пасядженні Сенату Франциі тлумачиСћ: "Я міг б Сћзняць супраць яе (Расіі - В.К.) болипой частко яе Сћласнага насельніцтва, абвясціСћши визваленне рабоСћ. Альо, калі я даведаСћся пра грубасць нораваСћ гетага шматлікага класа рускаго народу, я адмовіСћся ад гета заходи, якаючи асудзіла б мноства сямействаСћ на смерць, рабаванне и страшенния пакути ". Верагодней за Сћсе, Напалеон НЕ столькі клапаціСћся за жицце и маемасць рускаго дваранства, колькі баяСћся народнаго сацияльнага вибухая, Які б міг привесці да неспадзяваних для яго винікаСћ пазбавіць усядлякай магчимасці паспяхова скончиць Вайн и заключиць пераможни мір з Аляксандр I.
Нови ахвяри и разбуренні принесла беларускаму народу и Беларусі адступленне напалеонаСћскага війська І рух рускай арміі на Сћсход. Як вядома. Напалеон пачаСћ адступленне з Масква 7 (19) кастричніка и Сћ хуткім годині решткі "Вялікай арміі" апинуліся на Беларусі. Менавіта на білоруський зямлі адбилося канчатковае параженне напалеонаСћскай арміі - 14-17 (26-29) Лістапада плиг пераправе цераза Бярезіну каля вескі Студзенки (раен Барисава). 23 лістападла (5 Сніжне) Напалеон у Смаргоні пакідае палі війська І імчиць у Францию. каб рихтаваць нову армію. 28 Лістапада (10 Сніжне) французи ретируюцца з Вільни. а 2 (14) Снігової решткі "Вялікай арміі" пакінулі мяжу Расійскай імпериі. Ваенния падзеі 1812 м. прунеслі Беларусі. яе жихарам незлічония страти: дзесяткі тисяч загінуСћших, безліч зруйнаваних гарадоСћ и Весак. страту амаль палового живели и Г.Д. Расійскія імперскія Сћлади НЕ спяшаліся примаць нейкіх кардинальних мераСћ па стабілізациі становішча. Пригоннае права було захавать, працягваліся рекруцкія набори, налоговиСћ прес амаль НЕ зменшиСћся. У тієї пані годину мясцовая шляхта, Надав скампраметаваная супрацоСћніцтвам з Напалеон, у большасці, захавать палі мають рацію и привілеі (Маніфести Аляксандра 1 пекло 12 сніжно 1812 и 30 жніСћня 1814). НегатиСћния наступстви Падзу 1812 адчуваліся на Беларусі на працягу некалькіх дзесяцігоддзяСћ [14]. br/>
лiтаратура
1. Білорусь у Айчиннай Вайне 1812: Рекам. бiблiягр. спiс// Нови кнiгi Беларусi. 1992. № 5. p> 2. Белянчіков М.М. Доля скарбів, викрадених Наполеоном у Москві// Питання історії. 1965. № 4. p> 3. Блiнец А. Апошняя армiя Вялiкага княства (1812 - 1814 рр..)// Беларускi гiстарични часопiс. 1996. № 2. С.123-127. p> 4. Бичков Л.М. Селянське партизанський рух у Вітчизняній війні 1812 р. М., 1954. p> 5. Ерашевiч А. Палiтичния праекти адрадження Речи Паспалiтай i Вялiкага Княства ЛiтоСћскага Сћ ...
