ьния перажиткі) шляху. p> У памешчицкiх маентках назiралiся 2 сiстеми гаспадарання - адпрацовачная i капiталiстичная (з викаристаннем наемнай - гадавой i падзеннай Праця і панскага iнвентару). Гета билi гаспадаркi з високай канкурентаздольнасцю i з'ариентавания на ринак. У канц 70 - х - пачатку 80 рр.. ХІХ ст. з-за паступлення з заходная ЕСћропу вялікіх Партіям збожжа з ПаСћночнай i ПаСћдневай Америкі цени на яго істотна знізіліся. Гета стала причинай пераариентациi памешчицкiх гаспадарак Беларусі на малочную живелагадоСћлю. Такiм чинам, з'явiлася малочна-таварно специялiзация, а разам з їй - Нови пароди живел, павеліченне пагалоСћя Сћ 2 рази i більш. Другiм напрамкам развiцця панcкiх гаспадарак стала паширенне плошчаСћ бульби i виробок з яе спiрту. Калі Сћ канц ХIХ cт. на Беларусi дзейнiчала 404 вiнакурнi (Бровари), то на пач. ХХ ст. - Більш за 500. p> З iнших специялiзаций варта адзначиць iльнаводства (Вiцебскай i Вiленскай губ, а таксамо (на некатори годину) авечкагадоСћля - на Гродзеншчине i Мiншчине. Беларускія памешчикі Лепша за суседзяСћ плиг-стасоСћваліся да риначних умоСћ. Па-ранейшаму, агульная еканамічная тенденция развіцця іх гаспадарак - ариентация на ринак, паширенне витворчасці и яе специялізация. p> Са скасаваннем пригоннага права развіцце капіталізма Сћ сельскай гаспадарци адбивалася больш імкліва, чим у Расіі. Частка сялян пачинае скаристоСћваць читирохполле, удасканаления Прилад ПРАЦІ, Надав штучния Сћгнаенні. З другог боці, узрастала незадаволенасць тієї часткі вяскових працоСћних, Які НЕ маглі пракарміцца ​​са свойого надзелу. Вийсцем са становішча з'яСћлялася аренда Сћ пана пеСћнай яе колькасці на Сћмовах адработкі са сваім інвентаром и цяглавай сілай на полі гаспадара. Такім чинам, замести скасаванай паншчини Сћзнікала нова адработачная сістема, па сутнасці, тая ж феадальная павіннасць з критим толькі адрозненнем, што Сћ нових умів селянін биСћ вимушани сам, па еканамічних причинах, звяртацца да пана. Аднако гетая сістема НЕ магла Биць устойлівай з-за нізкай прадукцийнасці ПРАЦІ такогого работніка на панскім полі.
Інша сістема - капіталістичная, больш адпавядала годині, бо Сћ яе Аснова ляжала Працюю работніка (Падзеннага, сезоннага, пастаяннага), нанятага гаспадаром на Сћмовах аплати па якасці и колькасці зробленага з прадастаСћленнем живога и Мертваго інвентару. Памери гета аплати, як правіла, диктаваСћ НЕ работадаСћца, а ринак. Капіталістичная сістема замацавалася Сћ Віленскай, Гродзенскай и Мінскай губ., А на астатняй териториі Беларусі распаСћсюдзілася змешаная - адработачна-капіталістичная сістема. p> Як и планавалі землеСћладальнікі, за ІМІ застали асноСћная маса зямель, у сяреднім больш за 1000 дзесяцін, у тієї годину як на 1 сялянскі двір припадала 12-13. Характерная риса землеСћладання на Беларусі, асабліва Сћ Мінскай губерні, - наяСћнасць магнацкіх латифундий ВітгенштейнаСћ, РадзівілаСћ, Патоцкіх и інш. Царскі Сћрад як апорії и виразнік інтаресаСћ, найперш, рускаго праваслаСћнага дваранства імкнуСћся падтримаць яго, прадаючи яму па ільготних ценах земли на Беларусі. Такім чинам мясцовае рускае дваранства, без уліку МагілеСћскай губ., удвая (з 1,8 і 3, 6 млн дзесяцін) павялічила палі Сћладанні. Адначасова Сћрад забараніСћ продажів зямлі Сћ значних памерах памешчикам и сялянам-католікам (больш 60 Дзеса.), а таксамо яСћреям, з тою зменшиць іх еканамічную апорії и палітичную актиСћнасць. p> Беларускія сяляне Сћключаліся Сћ капіталістични ринак вельмі марудна І з вялікімі цяжкасцямі. Каб пражиць толькі за кошт уласнай гаспадаркі сялянскай сям'і патрабавалася не менше 20 Дзеса. зямлі. І без таго невялікія надзели зямлі (у сяреднім 8-12 Дзеса.) скарачаліся пасли таго, як жанатия сини ладзілі асобную пекло бацькоСћ гаспадарку. Зямля павінна була викаристоСћвацца сялянамі як мага больш прадукцийна, каб мець магчимасць пражиць самім и атримаць сродкі для виплати падаткаСћ, удасканалення Прилад ПРАЦІ, утримання живели. У виніку да канца ХІХ ст. на сялянскіх ділянках на 23, 9% павялічиліся пасеви збожжавих и технічних культур, а іх ураджайнасць узрасла напалову. Резка павялічиліся Збора бульби (у 4, 6 рази) i ільну (на 82, 5%). З агульнага аб'ему сельскагаспадарчих прадуктаСћ, якія ішлі на ринак, сяляне пастаСћлялі 25% збожжа, 75% ільну, значную частко бульби.
Як правіла, больш паспяхова развіваліся гаспадаркі з надзельним землекаристаннем, якія Менш залежалі пекло абшчини и мелі больш Свабода Сћ арганізациі витворчасці. Менавіта Сћ іх межах адбиваСћся зростання (на 50%) пагалоСћя буйнарагатай живели, викаристоСћвалася елітнае насенне и Сћдасканаления Прилад ПРАЦІ. АсноСћная ж маса хлебаробаСћ МагілеСћшчини и Віцебшчини, дзе існавала абшчиннае землекаристанне, що не крейди такіх магчимасцяСћ и НЕ крейди перспектиСћ вибіцца з галечи. Цераспалосіца, калектиСћная адказнасць за викананне павіннасцей и падаткаСћ (В«кругавая парукаВ»), канфлікти з панамі з-за сервітутаСћ и Г.Д. згуртоСћвалі паміж сабою членаСћ абшчини...
