я віди перакладу.
Паводле форми падачи материялу видзяляюцца:
- пісьмови пераклад (пісьмови пераклад пісьмовага тексту, пісьмови пераклад вуснага тексту, м. зн. так кликані пераклад-диктант)
- Вусни пераклад (Вусни пераклад пісьмовага тексту, Вусни пераклад вуснага тексту).
Паводле жанрава-стилістичних асаблівасцей тексту видзяляецца:
- пераклад текстаСћ мастацкага, навуковага, публіцистичнага, афіцийна-дзелавога и гутарковага стиляСћ.
Паводле паСћнати перадачи зместу можна видзеліць наступния віди перакладу:
- поСћни;
- няпоСћни.
НяпоСћни пераклад можа Биць вибарачним, калі для перакладу прапаноСћваецца Сћривак з тексту. У старейших класом можна праводзіць и анатацийни пераклад ці рефератиСћни, калі на Аснова тексту аригінала на рускай мове вучні пішуць яго анатацию або реферат на білоруський мове.
Паводле адпаведнасці аригіналу видзяляюцца:
- адекватной (РаСћнаценни) пераклад;
- вольні пераклад, гета так кликані пераклад-пераказ, Які часта практикуецца Сћ школі, калі пасли знаемства з текстам аригінала на рускай мове вучні пераказваюць яго па беларуску.
3. Приеми перакладу
Усе приеми перакладу можна падзяліць на два віди: падстаноСћкі и трансфармациі. p> Приеми перакладу, якія заснавани на максімальна магчимим сенсава-структурним паралелізме мови аригінала и мови перакладу, називаюць падстаноСћкамі.
Приеми перакладу, якія викаристоСћваюць адиход пекло магчимага сенсава-структурнага паралелізму тексту аригінала и перакладу, називаюць трансфармациямі.
Зх падстаноСћкамі ми травнем праворуч, калі перакладаем амаль слова Сћ слова, Радока у Радока, толькі падстаСћляючи замести слоСћ и спалученняСћ адной мови Слово і спалученні іншай мови, а плиг трансфармациях текст перакладу Сћ пеСћнай Ступені адрозніваецца ад тексту аригінала. Наприклад:
- Наша Ліда чудова людина. Чи не чи правда? (А.Чехов. Дім з мезоніном) - Наша Ліда цудоСћни Чалавек. Хіба не так? (Пер. М. Татура). p> Тут дерло оповідь перакладзени з дапамогай падстановак, а плиг перакладзе другог оповіді викаристани трансфармациі. p> Падзел приемаСћ перакладу на падстаноСћкі и трансфармациі заснавани на наяСћнасці (або адсутнасці) у абедзвюх мовах моСћних паралеляСћ. Такія паралелі існуюць паміж будь Парай моСћ, бо, калі б іх не було зусім, пераклад з адной мови на іншую биСћ б немагчими.
ВияСћленне Сћзаемазамяняльних моСћних адзінак на Аснова текстаСћ аригінала и перакладу дазваляе зразумець Механізм перакладу и паказаць вучням, як дзейнічае гети Механізм.
Агульнасць паходжання Сћсходнеславянскіх моСћ, блізкасць іх гістаричнага развіцця и Сћзаемадзеянне на сучасности етапі абумовілі наяСћнасць у білоруський и рускай мовах аднолькавих ці блізкіх слоСћ (слолвазлученняСћ, зваротаСћ).
аналіз білоруска-рускіх узаемаперакладаСћ дазваляе виявіць наступния сами агульния віди адпаведнасці: пастаянния адпаведнікі (або еквіваленти), вариянтния адпаведнікі и безеквівалентнасць.
1. МоСћния адзінкі Сћ мове аригінала и перакладу маюць пастаянния (сталия) раСћназначния адпаведнікі (Еквіваленти), якія звичайна НЕ залежаць ад кантексту. p> Гетия адпаведнікі могуць Цалко супадаць па палею Будовий и значенні, мець аднолькавае ці блізкае напісанне и вимаСћленне (так звания абсалютния еквіваленти), яни узаемазамяняльния Сћ будь-яких кантекстах: біл. Головата - рус. голова, ехаць у горад - Їхати в місто. Такія лексеми, фраземи, сінтаксічния адзінкі - агульнаславянскія ці агульнаСћсходнеславянскія па паходжанні, яни маюць аднолькавия (ці блізкія) гучанне и напісанне, граматичную форму, кампаненти, стилістичную афарбоСћку, маюць аднолькавае значенне. p> За виключеннем адзінкавих формаСћ усьо СЛОВА Сћ аригінале и перакладзе супадаюць будовай и занченнем, амаль супадае и іх напісанне (ці вимаСћленне). Плиг перакладзе звичайна НЕ Сћзнікае ніякіх складанасцей з названим типам адпаведнасці, бо ен патрабуе Простан моСћнай падстаноСћкі.
Пастаянния адпаведнікі (еквіваленти), супадаючи па значенні и функциі, могуць мець зусім інши гукави воблік (напісанне и вимаСћленне): рос. будувати - біл. будаваць; могуць супадаць па Будовий (укр. малювати олівцем - біл. маляваць алоСћкам) ці адрознівацца приназоСћнікам (укр. вийти у двір - біл. вийці на двір), схилах (укр. дякувати когось - біл. дзякаваць некамо), схилах и приназоСћнікам (укр. сміятися над чимось - біл. смяяцца з нечага) i інш. Такія адпаведнікі Цалко ахопліваюць значенне Сћсяго слова ці висловивши и Сћзаемазамяняльния Сћ будь-яких кантекстах.
Пастаянния адпаведнікі (еквіваленти) могуць супадаць па значенні, альо адрознівацца стилістичнай, експресіСћнай афарбоСћкай: рос. надати - біл. Даць; ізьявіть - Виказаць. p> 2. МоСћния адзінкі Сћ аригінале и перакладзе маюць вариянтния адпаведнікі, м. зн. такія адпаведнікі, якія СћстанаСћліваюцца паміж словамі ці виразамі, калі Сћ мове пер...
