ький мове служиць звонкім фрикатиСћним гукам, Які па Першай прикмеце супрацьпастаСћляецца глухому [х], а па іншого - вибуховаму [К] (параСћн.: [г] ор и [х] ор, [г] од и [к] од и інш.). Вибухови г вимаСћляецца толькі Сћ некатора словах, запазичиних пераважна з польскай мови (параСћн.: [г] узік, шва [Г] ер и інш.). Гукі ж, ч, ш, р вимаСћляюцца заСћседи Сћ білоруський літаратурнай мове цверда (параСћн.: [ж] ицце, [ч] Орни, [ш] ЕПГ, пе [р] пекло и інш.). Гетаксама цверда вимаСћляюцца губния гукі п, б, м, ф у канц слоСћ и Перад й (параСћн.: [б '] йу, ЦЕ [П], се [м], скі [ф], [п '] йани и інш.). Губна-зубні гучно [в] на канц слова, а таксамо паміж галоснимі Перад гучним вимаСћляецца як [Сћ] (параСћн.: мова - моСћ, слова - СлоСћ, Головата - галоСћка и інш.). p> Звонкія зичния Сћ беларускім літаратурним вимаСћленні Перад глухімі и Сћ канц слоСћ страчваюць прикмету звонкасці, гетаксама як и Сћ рускай мове, но Сћ адрозненне пекло украінскай, и гучаць як глухія, а глухія Перад звонкімі, наадварот, вимаСћляюцца як звонкія (параСћн.: гора [т], гара [т] ка и ка [з '] ба и інш.). Зубния зичния с, з у палаженні Перад мяккімі зичнимі (апрача г, к, х) припадабняюцца ім и вимаСћляюцца мякка (параСћн.: [з '] певи, [з'] лева и інш., альо [с] ківіца, [з] гінуць и інш.). Свісцячия зичния Перад шипячимі, а шипячия Перад свісцячимі припадабняюцца да адпаведних гукаСћ, м. зн. да гукаСћ, што ідуць пасли іх (параСћн.: [ш] итак 'сшитак', Че [с] кі 'чешскі' и інш.). Змякчаюцца Перад мяккімі зубнимі зичнимі [дз '], [ц'], [Н '], а таксамо Перад [й] и зубния гукі [н], [л] (параСћн.: [каман'дз'ір], [л'йе] и інш.), якія, аднако, Перад астатнімі мяккімі зичнимі застаюцца цвердимі (параСћн.: [Тонк'і], [палк'і], и інш.). Заднеязичния [г], [к], [х] Перад мяккімі зичнимі вимаСћляюцца як цвердия (параСћн.: [вигл'ат], [кл'ін], [хл'еп] и інш.). Зичния гукі Сћ спалученні з ї вимаСћляюцца падоСћжана (гл.: Карського 1962, 446), гетаксама як зичния дз, ж, з, л, н, с, ц, ч, ш у становішчи паміж галоснимі, што адлюстроСћваецца на пісьме падвоеним напісаннем адпаведних літар (параСћн.: палаводдзе, збожжа, риззе, галлі, Карен, Калосси, смецце, ноччу, узвишша и інш.). Зубния змичния гукі д, т Перад африкатамі год, ц припадабняюцца ім и вимаСћляюцца адпаведна як падоСћжанае год або ц (параСћн.: [Рак'ечик], [у буци] и інш.). Перад мяккімі зичнимі [в], [м] гукі [д], [т] змякчаюцца и гучаць як [дз], [ц] (параСћн.: [дз'ве], [змярц'в'ели] и інш.). Спалученні зичних [ЗСК] вимаСћляюцца як [ск] (параСћн.: кіргі [ск] і і інш.), А [дск] як [цк] (параСћн.: лю [ц] кі и інш.). Спалученне зичних [чн] вимаСћляецца нязменна згодна з напісаннем (ПараСћн.: гу [чн] и, Баї [чн] и и інш.). p> аднако на мяжи слоСћ спалученні зичних гукаСћ НЕ заСћседи падпарадкоСћваюцца зазначаним правілам, што залежиць найперш пекло хуткасці маСћлення, індивідуальних асаблівасцяСћ прамоСћци и інших фактараСћ. Так, шипячия Перад свісцячимі на стику слоСћ могуць мяняцца толькі па прикмеце глухасці/звонкасці: глухія припадабняюцца звонкім (параСћн.: [not бол'ж за нас] и інш.), а свісцячия Перад шипячимі вимаСћляюцца як шипячия, м. зн. падпарадкоСћваюцца агульнаму правілу, якое тичицца вимаСћлення спалученняСћ адпаведних зичних и Сћнутри слова,, а таксамо на мяжи толькі СЛУЖБОВИХ и знамянальних слоСћ (параСћн.: [жахам] 'з жахам', альо [віз жита] и інш.). ВимаСћленне слоСћ іншамоСћнага паходжання таксамо травні пеСћния адхіленні пекло норм літаратурнага вимаСћлення, бо на адпаведния словами, наприклад, чи не распаСћсюджваецца дзекання (параСћн.: декада, дияспара и інш.) i цекання (параСћн.: театр, тезіс и інш.); на месцев африкати дж можа Сћживацца спалученне гукаСћ дж (параСћн.: джем, таджик и інш.).
Такім чинам, у многіх випадкі арфаепічних норм білоруського літаратурнага вимаСћлення плиг деривациі слоСћ и змяненні іх граматичних форм адзначаюцца разнастайния чаргаванні як галосних (параСћн.: акання, яканья), так и зичних гукаСћ (параСћн.: припадабненне гукаСћ, іх падоСћжанае вимаСћленне и інш.). Дадзения чаргавані назіраюцца Сћ пеСћних пазіциях гука Сћ слові, таму називаюцца пазіцийнимі. На якасць вимаСћленага гука Сћпливаюць суседнія гукі, а на якасць галосних дадаткова и іх адносіни да месца націску Сћ слові.
Спіс викаристаних криніц
1. Аніченка У.В. Гістаричная фанетика Сћсходнеславянскіх моСћ/Аніченка У.В. - Гомель, 1982.94 с. p> 2. Арашонкава Г.У., Булик А.М., Люшцік У.В., Падлужни А.І., Теория и практика білоруський терміналогіі. Мн., Беларуская навука, 1999.175 с.
3. Аснова культури маСћлення и стилістикі. Мн., Універсітецкае, 1992, 255 с. p> 4. Антанюк Л.А. Беларуская мовапрафесiйная лексіка: Курс Лекція/Антанюк Л.А., ПлотнiкаСћ Б.А. - 3-е виданні. - Мн., 2005. - 240 с. p> 5. Беларуская мова. Фанетика. Арфаепія. Графіка. Арфаграфія. Лексікалогія. Лексікаграфія. Фразеалогія. ...
