чилася з 382 да 462. Гарад з'яСћляліся центрамі витворчасці рамесних вирабаСћ и Гандль, виконвалі адміністрацийную, абарончую, культурну и іншия функциі. У шкірним з Буйна гарадоСћ - Полацку, Магілеве, Віцебску, Берасці, Пінску праживала каля 10 тис. чал. Менавіта там визначиСћся імкліви зростання рамяства. Так, у іншої палового ХУІІ ст. у Магілеве існавала 80 рамесніцкіх прафесій, Берасці - так 68, Менський - 50 и м. д. Так гетага годині Сћзраслі и Сћзмацніліся рамесния аб'яднанні - цехі. Вядома, што Сћ 16 Гарад існавала 112 цехаСћ. На критим етапі свойого развіцця яни адигривалі прагресіСћную ролю, випрацоСћваючи адзіния принципи и правіли виробок и продаж сваіх вирабаСћ.
Уздим сельскай гаспадаркі и рамяства стимуляваСћ паширенне гандлевих сувязей унутри краіни, сприяСћ фарміраванню нових ринкаСћ. Найбільший привабнимі гарадамі для білоруських купцоСћ за межамі ВКЛ з'яСћляліся Варшава, Люблін, Познань, куди вивозіліся фрукти, викурити и виробок з іх. Адтуль жа везлі тканіну и металічния виробок. За межи РП, у Крулявец и Ригу вивозілі збожжа, льон, пяньку, а привозілі сіль, сяледку, сукно. Усходнія Гарад Беларусі актиСћна гандлявалі з МаскоСћскай дзяржавай.
Разам з рамяством и Гандль развівалася гарадское жицце, у адпаведнасці з прав на самакіраванне, нададзеним вялікім князем, Караль або Сћладальнікам зямлі. Вилученне Гараджаєв у асобнае саслоСће нашли адбітак у терміне В«мяшчанеВ», Які паходзіць пекло білоруський Назв горада (В«месцаВ») i атримаСћ устойлівае распаСћсюджанне Сћ інший палового XV ст. Так, у дагавори Полацка з блює пекло 1465 ужо згадваюцца В«мяшчанеВ». У гета саслоСће Сћключаліся заможния рамеснікі, купці и гандляри, якія складалі адну супольнасць, плацілі асноСћную частко падаткаСћ, мелі виключния праві Сћ вибарах і праця магістрата.
Сяреднюю групу Гараджаєв складалі дробния гандляри и рамеснікі, якія валодалі неабходнимі приладамі Праця і невялікай маемасцю (будинок), альо істотнага Сћпливу на жицце горада НЕ аказвалі.
Найбільший бідну частко Гараджаєв складалі чаляднікі, вучні майстроСћ, найміти, хатний прислуга. Усе яни належалі да разраду В«чорних людзейВ». Нарешце існавала Сацияльна група гарадскіх нізоСћ - В«гульцяеСћВ», В«людзей лізницьВ» и інш., якія існавалі за кошт випадкових заробкаСћ або жабрацтва. Прававое гарадскіх нізоСћ нагадвала становішча феадальназалежних людзей. Адрозненне укладати толькі Сћ критим, што чаляднік и вучні маглі пайсці пекло свойого гаспадара (майстра), разлічиСћшися з ім за даСћгі.
Найбільший широкімі правамі валодалі вярхі мяшчан Вільні, Полацка, Берасця, Менська и інших буйних гарадоСћ, якія каристаліся магдебургскім прав и адмисловимі ільготнимі граматамі. Яни билі визвалени пекло сплати праязних пошлін (мита) на Сћсей териториі ВКЛ и пекло падводнай павіннасці. Кіраванне гарадскімі справамі Сћ Гарад з магдебургскім прав, знаходзілася, у асноСћним, у руках вярхушкі. Па сваім маемасним становішчи яна набліжалася да феадалаСћ, хоць и НЕ адносілася да вишейшага саслоСћя.
Гарадское жицце порушували б частимі войнамі. Так, у виніку антифеадальнай Вайни 16481651 рр.. найбольшия страти панеслі Гарад на поСћдні и паСћдневим усходзе - Берасце, Пінск, ТураСћ, Мазир, Речица, Гомель и інш. Яшче большимі разбуреннямі Сконч вайну Расіі з РП, калі амаль Цалко билі знішчани МсціслаСћ, Віцебск, Орша, Ляхавічи и інш. Колькасць жихароСћ у Магілеве, Полацку, Бихаве резка скарацілася. Калі Сћ 1650 у Гародні налічвалася 130 рамеснікаСћ, то Сћ 1680 - толькі 12. Мноства майстроСћ билі вивезені Сћ Палон. Вядома, што з іх удзелам будавалася Гранавітая палата Сћ Масквє, палац Аляксея Міхайлавіча Сћ с. Каломенскім и інш. Заняпад 22 білоруських гарадоСћ биСћ настолькі Моцним, што сейм РП приняСћ пастанову аб визваленні іх насельніцтва пекло падаткаСћ термінам на 4 гади. Пад годину ПаСћночнай Вайни Моцний пацярпелі Сћсходнія Гарад Беларусі - МсціслаСћ, Орша, Віцебск, МагілеСћ. Шведи спалілі Мір, Клецьк, Ляхавічи, Нясвіж, разрабавалі Гародню, Пінск, Новагародак, Ліду, Менск, МагілеСћ.
В іншої палового ХVІІІ ст. у сістеме карпаратиСћния арганізациі рамеснiкаСћ виявіліся прикмети разлаження. Папершае, значная іх колькасць (1025%) не виказвала зацікаСћленасці Сћ цехах и працавала самастойна. Падруга, у параСћнанні з ХVІІІ ст. скарацілася колькасць цехаСћ (у Менському з 11 так 9, Магілеве - з 17 так 9, Гародні - з 8 так 7, Шклові - з 11 так 4). Тою не менше, колькасни зростання рамеснікаСћ у Гарад узрастаСћ. Павялічвалася и колькасць прафесій, звязане з маталаапрацоСћкай, пашивам адзення, будаСћніцтвам. У асобних месцев виявілася пеСћная специялізация: у Капилі - прадзенне, ткацтва, пашиСћ адзення; Слуцьку - витворчасць гарбарних вирабаСћ и зброі).
Нова з'явай у еканамiчним жиццi Беларусi Першай палового ХVIII ст. зрабiлася зарадженне i развiцце мануфактурнай витворчасцi. У адрозненне пекло майстерань, мануфактура СћяСћляла сабой прадприемства, якое належала купце...
