... Примераю адзін пярсцёнак даўні -
І, ніби Варам, палець апяче.
Пярсцёнак [19, 39]
Рату паезія, рашенне сцвердзіць, реалізаваць сябе ў слові. Паеткамі адкрита гавориць пра свае нявер е, безвиходнасць, то з аптимізмам глядзіць у будучиню:
Як вераломна - спрес! - цвітуць сади,
Што и Гаркот більше не заўважаю ...
Чака - скрозь! Чака - назаўжди
Таго, каго пазбила. І Каха!
Куди ні гляну - Гурби маразоў [19, 98]
Каліна ў фальклори - сімвал няшчаснай жанчини. Невипадкова викаристала гети вобразе Яўгенія Янішиц. Ен ёсць и ў вершити Яшче НЕ збита ўспамін .... Святлом каліни маўчиць гераіня. Ужо НЕ просіць, що не спадзяецца. Яна прадчувае блізкі свій адиход. Більше не зграї сіли ісці адной па жиццёвай дарозе. Калі ж ен вернецца, то будз ўсё па-ранейшаму. Толькі НЕ будз яе:
Ти зноў вяртаешся, но
Няма мяне, Каха!
У апошніх вершити паеткі ліричная гераіня ніби прадказвае Хуткі фінал. Яна яшче змагаецца з сабою: Парваліся, рассипаліся струни?/Як Паганіні - на адной зіграй! (Не зараслі биллём галоў палючим ...). Альо дзіўни гном ужо рихтуе ў пеклі рай.
І пішацца верш На ўсякі випадак .... Ен поўни пяшчоти и жалю. Яна просіць сина Биць у жицці адказним, Сумленний, вірним у сяброўстве, умець пастаяць за сябе,
Бо можа так здарицца,
Што заўтра -
Чи не вийду табе насустречу.
Мама.
У жаночай існасці Яўгеніі Янішчиц биў закладзени глибінни гуманістични пачатак: дабриня, шкадаванне, чуласць, міласернасць, спагада ... Непадробнай мацяринскай тривогай адгукнулася серца паеткі, калі тая пабачила юнакоў-навабранцаў у цирульні. У Афганістане тади гінулі маладия Беларускія хлопці ... Сміх ... безаглядка-Малади спарадзіў словами засцярогі-прохання:
... Радзімия, шчимлівия жаўронкі,
Дай Бог сустрець мені вас праз дві гади!
Шчаслівае дарогі вам и ПОШТА,
Хай вас цяпло радзіми саграе,
... Пекло першай Кулі гінуць. Пекло апошняй.
Чи не па-мі-рай-це! .. хлопчикі травні. [19, 198]
Пра Верш, напісани ў цирульні критик Д. Бугаёш піша Читаючи такія радкі, дзівішся, як многа можа ўмясціць у сябе паетичнае слова, калі яно виспела ў Чула и спагадлівай души таленавітага майстра. Сапраўди, у творах Я. Янішчиц уражвае перажитасць виказанага и глибіня адчутага ў чалавечим жицці.
Верш Прага крила з кнігі Каліна зіми пра пригнёт, Які аказвае творчасць на творцеві. Альо без пригнёту не було б і віри, и сіли палёту. Фарби расстаўлени па полюсах: на адним полюсі - білі дзень, што налятаўся да стоми, на другім - чорная ноч, якаючи дзякуючи Натхнення аўтаркі ўзнялася да зораки. Дзень дориць надзеі ажно да аском, ноч - гарманізуе іх и даводзіць да ладу. Канцоўка верша Прага крила - аднаго з найлепших ў зборніку - Нейко загадкавая, падобная на ребус. Паеткамі сяга свядомасцю ў Зірне ноч, у Космас. Яе нешта тривожиць, спиняе пекло Кроку з падаконніка - у вечнасць. Настрій неадназначни, Складанний, супяречліви, акресліваецца трима вобразамі-реаліямі: тоўстия кам'яні лоби - ситі Галуб - падаконнік віри. Першів - сімвал сівой мінуўшчини вечнасці, другі - СПАК, дастатку, ситасці, треці - апантанасці, летуценнасці, спадзявання на лепшае, кралатасці. Апошні Радока верша - Вас не люблю, а Шкадов, - відаць, адносіцца да ситих галубоў, абвяргае гетую ситасць, задавальненне малим:
... Тоўстих каменняў ілби
Палеазойскае ери;
ситі Галуб
На падаконніку віри.
Вас не люблю, а Шкадов. [19, 30]
Пазней творч лабаратория паеткі приадчиняецца ў вершити На Голас ліри, Чи не Прад явіць віни пасли ..., Пает, Пра Галгофу. Пастулати, заяўления ў гетих вершити, грунтуюцца на високіх льно-етичних принципах и естетичних патрабаванях таленавітай асобі да ўласнай творчасці. Працягваецца думка аб поўнай самааддачи творчай енергіі, самазгаранні ў працесе катаржнай прац. На Першів погляд, Натхнення приходзіць без натугі, радкі кладуцца легка, узнёсла, святочні, захапляе радасць творчасці:
І шкірних дзень - Гарач Вира.
Здзіўленняў, радасці, клапоть.
Так я іду на Голас ліри,
Дзе ўсё - фантазія, палёт.
Я...
