іся з ворагам Якаў Ігнатавіч Бяліцкі, Антон Якаўлевіч Драгун, Павло Канстанцінавіч Кавалёнак, Канстанцін Іосіфавіч Лаўриновіч, Уладзімір Васілевіч сапеле, Петро Валяр янавіч Пазняк, Аляксандр Андреевіч Пакачалаў, Павло Данілавіч Стрижонак и многія іншия.
Усяго некалькі дзесяткаў прозвішчаў з тисяч, некалькі фрагментаў з шматлікіх біяграфій ... Колькі було іх, жизароў Глибоччини, Малад и сталь, сямейних и халастих, зусім бязвусихюнакоў, якія винеслі на сваіх плячах нялёгкую ношу салдата Вялікай Айчиннай. Шкірні з іх, хто дажиў и хто НЕ дажиў да пераможнага травня, хто названі и не названі ў гета кнізе, зрабіў свій уклад у агульную дело Перамогі. Вялікая и шчирая ўдзячнасць патомкаў усім ім за тоє, што яни зрабілі ў імя будучага! Заканчваецца падань апісаннем святкавання перамогі людзей над кривасмокам. Вакол вогнішча ўвадзіліся карагод. На вокал звінелі гуслі, вохкаў бубон. заліваліся дудкі i жалейкі, гучалі песні. Днем свяціла ясна Сонца. Вечорами ycмixaўcя бліскучи Місяць, увесь годину павяваў лёгкі Вецер. У паданні ўслаўлялася калектиўная Працюю людзей, ix еднасць з cіламi природи ў барацьбе з небяспекай, здольнасць пераадолець страх, вистаяць i перамагчи.
У легендзе «Каруся» раскриваюцца веячния ТЕМи: чисціня Кахане Малад людзей, шчирая бацькоўская любоў да адзінай дачкі, у якой так трагічна склаўся лёс. Адначасова легенда виносіць присуд гвалтоўніцтву, нахабнасці, імкненню да легка наживи, висмейвае випівохаў i п яніц. У легендзе шмат незвичайнага, поўнага страхаў, пераживанняў, яе Нельга слухаць iчитаць без хваляванняў. Перастарелих халасцякоў асуджае оповідь «Дзядзько з пляменнікам, як чорт з венікам». І Дзядзько, i пляменнік шукалі багатіїв нявест. Дзядзько мариў:
Жаніцца б на дзеўци, була каб з зямлёй, з каровать, авечкай, з пароснай свіннёй.
У пляменніка думкі друнія билі: «Мені б дзеўку знайсці, у якой« Жигуоі », Кватера, ашчадная кніжка, а побачим каб сад ...».
Шмат дзяўчат «перабралі» шаноўния жаніxi, аднако так iзасталіся перастарелимі халасцякамі, якім абридла адзінота-дурніца. «I сёння ix шчасце на Свецє Блукаю, ля Возера дзесьці на дудачци грає». У народним оповіді шмат трапних виразаў, примавак. Гумаров.
Цікавай па свае ідеі з яўляецца народна швидше «Беражице мужикоў». Жанчини-ўдови паехаліў ліс па дров. Паклаўши дрова на віз, жанчини пекло ехалі некалкі крокаўiзачапіліся за пень. Упоўдзень каня даняў авадзень, кінь розніс калёси. Удов'їх беглі з лісі i казалi сваім замужнім сяброўкам: «Ой, жанкі, нямаiслоў: беражице мужикоў».
Народ заўсёди асуджаў i асуджае разбещчанасць, Палава розпустити. Аб гетим ідзе гаворка ў швидше «Кацярина, Кацька», што НЕ слухать бац'ку, гуляла заўзята iстала маці-адзіночкай:
заразним не гуляє, дачушку люля.
Люля дачушку, плачу у падушкі
Праз Народния творити з пакалення ў пакаленне передаваліся такія неад'емния маральния якасці, як працавітасць, стойкасць у барацьбе, вернасць у каханні, дабриня, Гумар, викриваліся непристойнасць, легкадумства, нахабства.
Здаўна так павялося, што кожнае азярцо, рачулка, селішча, поле, урочишча, шкірні Гайок i балацявінка атрималі палю Назв. Колькі треба було мець розуму, знаходлівасці, каб знайсці трапних Назву, каб яна Прижов i замацавалася ў памяці людзей на вякі. Праз гади, ліхалецціi віхури гетия Назв дажилі да наших дзён. Наступний частко запісаў присвечана мясцовай тапаніміци i мікратапаніміци - тут тлумачицца, адкуль пайшлі, як утвариліся Назв азёр, рек, селішчаў, урочишчаў. Шкірна назва - гета духоўни скарб, залацінка роднай мови. Вось некалькі прикладаў.
Псуеўскі сельсавет Багат азёрамі. На мяжи Псуеўскага i Зябкаўскага сельсаветаў знаходзіцца Сама глибокае у Беларусі Возера Доўгае. Глибіня яго 53,7 м. Назву атримала з-за свае форми. Возера сапраўди доўгае, яго даўжиня 6,1 км. Березень 1979 Возера Доўгае - дзяржаўни азёрни заказнік. Такім чинам атримала Назву i Возера Кривий, што знаходзіцца паблізу вёскі Бабруйшчина. Суседняе з імвозера травні Назву Баброва, бо на iмяшче зусім нядаўна жилі бабра. Сама за сябе гавориць назва Возера Круглае.
На Псуеўшчине дві Возер з названих Бєлан. Бела - значиць чистае. Адно з іх Возера Бела з-з ўнікальнасці Будовий катлавііи, екалагічнай асаблівасці вади, наяўнасці на Возер бабрових паселішчаў аб яўлена заказнікам республіканскага значення. Няцяжка растлумачиць Назв азёр Храли, Сапунец, Івесь, Ксяндзова, Лeбядзiнeц.У большасці наших рек iречак славянскія Назв. У Возера Доўгае ўпадае речка Кручонка, якаючи бяре свій пачатак з криніци iсапраўди викручваецца сярод купін, зараснікаў триснягу, абиходзячи пагоркі, виспиться, завали. Ракой Даўжанкай Возера Доўгае звязана з Возер Шо. Речка Свісла злучае В...