я перш.за Сћсе глибіней и маштабнасцю задуми и майстерствам яе вобразнага Сћвасаблення, згарманізаванасцю зместу и форми. p> Малад пісьменніку Сћдалося падпарадкаваць разнастайни жиццеви материял, укласці яго Сћ кампактния жанравия рамкі. ЗаслугоСћвае Биць адзначаним умінні аСћтара чаргаваць агульни и буйні плани, панарамния апісанні и непасреднае сутикненне герояСћ. У В«Сцежках-дарожкахВ» М. Зарецкі даСћ надзвичай перспектиСћную жанравую мадель Рамана, дзе герой и абставіни існуюць у арганічнай узаемасувязі, а характар героя вияСћляецца Сћ дзеянні, у працесе грамадскай практикі и адначасова - праз рефлексію, праз няспинни роздум, сумненні, пераживанні, праз самапазнанне. У Рамані Широкий викаристана форма диялогу, тут шмат спречак, палемікі, Вострих інтелектуальних сутикненняСћ. p> Часопис "Полум'я" пачаСћ у 1929 друкаваць раман М. Зарецкага В«КривічиВ». Аднако убачилі світло толькі Чатир раздзели 1-й часткі, далейшае ж друкаванне твора було афіцийна забаронена. А между критим раман абяцаСћ Биць значнай з'явай літаратурнага и грамадска-культурнага жицця Беларусі. Нови твор деманстраваСћ високі Сћзровень раманнага подумки М. Зарецкага. Апублікавания раздзели В«КривічоСћВ» прасякнути думкай пра гістарична абумоСћленую заканамернасць активізациі визваленчага руху, Які грунтуецца на Сћсенароднай падтримци. p> У 1932 з'явіСћся раман М. Зарецкага В«ВязьмаВ». Гети творить не толькі знаменаваСћ далейшае развіцце самабитнага Талент пісьменніка, альо и стаСћ видатнай з'явай усей білоруський літаратури. Думаецца, невипадкова ен доСћгі годину заставаСћся недааценени: критика, якаючи кіравалася принципамі партийнасці, що не магла спасцігнуць Сенсит гетага глибокага твора. I Надав пасли реабілітациі пісьменніка (1957) у трактоСћках В«ВязьмаВ» адчувалася спрошчанасць, павярхоСћнае розумінню аСћтарскай задуми. Зрешти, падобнага роду видаткі билі заканамернимі, бо даследчикі зиходзілі з пераканання, што масавая калективізация - гета прагресіСћни и найбільш ефектиСћни сродак перабудови старої, аднаасобнай вескі на сациялістичних Аснова, а лявацкія перагіби непажадания, альо непазбежния з'яву Сћ працесе Сацияльна-еканамічнай ревалюциі. У сапраСћднасці ж галоСћная вартасць Рама перестав толькі Сћ критим, што аСћтар з гуманістичних пазіций викриваСћ небяспеку В«ПацяробаСћшчиниВ», незаконнае висяленне вяскоСћцаСћ. Логікай сюжетнага развіцця пісьменнік паставіСћ пад сумненія неабходнасць суцельнай калективізациі и паказаСћ, якімі трагедиямі Сћ жицці народу, маральнимі стратамі яна суправаджалася. p> Праз вобразную сістему М. Зарецкі пераканальна раскриСћ глибіню Сацияльна супяречнасцей пачатку 30-х гадоСћ, трагедию рассяляньвання вескі, разбуренне яе традицийних битавих и духоСћних асноСћ. І. Мележа у 1969 назваСћ В«ВязьмаВ» самим глибокім Творити тих часоСћ пра калективізацию В», падкресліСћши менавітаВ« суворі реалізм и чоловікова глибіню В», уласцівияВ« лепшаму твору М. Зарецкага В».
Пяру Зарецкага належаць п'єсою «³хор на балоцеВ» (1928) и В«Білої ружиВ» (1928-1929), якія и да нашага годині невядомия грамадскасці, бо фактична яни НЕ ставіліся на прафесійнай сцене и редка бачилі старонкі друку. I іх аценка Сћ канц 20-х гадоСћ, а таксамо даследчикамі пазнейшай пари як твораСћ нібита неглибокіх па змесце и невиразних у жанравих адносінах НЕ адпавядае аб'ектиСћнаму стану речаСћ. Аценка гета прадузятая, несправядлівая, беспадстаСћна заніжаная. У сапраСћднасці ж пригадания Творити - значний крок па шляху ідейна-творчай евалюциі пісьменніка. Яни каштоСћния вастриней пастаноСћкі актуальних праблем годині, сміливим, наватарскім падиходам АС і іх вирашення.
У п'єсою «³хор на балоце В»М. Зарецкі розкривання беспадстаСћнасць претензій Малад герояСћ (робочий Даніла, камсамолка Ганна, піянер Юзік) лічиць іх будаСћнікамі новаго жицця, носьбітамі перадавой калективісцкай маралі. У сапраСћднасці гетия персанажи з'яСћляюцца новимі мяшчанамі, болів небяспечнимі, чим мяшчане традицийния, бо яни Сћмела спекулююць на високіх грамадзянскіх ідеалах, прикриваюцца гучнай ревалюцийнай фразеалогіяй у імя Сћласних егаістичних метаСћ. Дастаткова сказаць, што Ганна и закахани Сћ яе Даніла приспешваюць трагічную розв'язку жицця болів Данілавай жонкі, так и НЕ Сћсведамляючи да канца амаральнасці и цинізму сваіх паводзін. Як ревалюцийния пераСћтваральнікі сацияльнай речаіснасці и вешчуни Світлана будучині Даніла и Ганна пераканани, што ім НЕ патребни дабриня, пачуцці літасці и спачування, бо гета адзнака слабких духам. А слабких, як ім уяСћляецца, павінен змесці Магутни віхор ревалюцийнага абнаСћлення. У раскрицці аСћтарскіх поглядаСћ на Нова мяшчанства значную ролю адигривае сюжетная лінія піянера Юзіка и яго бацькі. Нягледзячи на дзіцячи Сћзрост, Юзік заСћзята критикуе стария парадкі, несправядліви експлуататарскі лад и бацькаву приватнаСћласніцкую мараль. Аднако пафас гетага викрицця фальшиви, штучні, бо хлапчук НЕ жиСћ плиг старим режиме, яго СћяСћленні - гета поло...
